Apendiks, kalın bağırsağın başlangıç kısmında 5-6 cm boyunda, 3 mm çapında kör bağırsak parçasında denmektedir. Görevi tam olarak bilinmemekte olup hayatımızda bağırsakların defans merkezi olarak görünür. Aynı zamanda bağışıklık sisteminin düzenlenmesinde yardım eder.
Bu organın iltihaplanması sonucunda herkes tarafından bilinen apandisit hastalığına sebep olur. Apandisit iltihabı, apandisitin iç kısmının tıkanması sonucu oluşur. Organın içindeki basınç yükselir daha sonra beslenme bozukluğu da meydana gelir. Bu süreçte iltihaplanma meydana gelir, bu iltihapların sonucunda apandisit patlaması belirtileri meydana gelir.
Apandisit Belirtileri
Apandisit iltihabının belirtileri kişiden kişiye değişmektedir. Kişileri iki büklüm hale getiren karın ağrısı vardır. Bıçak saplanıyor hissi vererek tarif edilmesi zor bir ağrı yaşanır. Sağ kas ağrısı, bulantı, kusma, iştahsızlık, ağız ve dilde kuruluk, sindirim güçlüğü, gaz çıkaramama, hızlı kalp atımı gibi birçok faktör sıralanabilir. Ayrıca büyük tuvaleti yapma isteği olur fakat dışkılarken zorlanma veya ağrı hissi olur.
Gebe kişilerde apandisit iltihabı sırt ve karın ağrısı yapar. Hamile kadınlarda apandisit hamilelik semptomları ile karıştırabildiği için teşhisi koyarken titiz davranırız.
Apandisit Teşhisi Nasıl Konulur?
Hastanın öyküsü, yaşadığı belirtileri, fiziki muayene sonrasında kan tetkikleri ve ultrason ile bilgisayarlı tomografiyle apandisit teşhisi konulur. Hamilelerde ise apandisit teşhisi ultrasonla görüntülemek yeterli olacaktır. Çocuklarda farklı enfeksiyonlarla karıştırılarak apandisit nedeniyle gereksiz ilaç kullanımı görülür. Karın ağrısı ve ateşin olduğu dönemlerde antibiyotiklerin kullanılması kan tahlilinde doğru sonuçlar vermez. Farklı teşhisler koyarak durumu daha zorlaştırır.
Okul öncesi yaş grubundaki çocuklarını sorunlarını iyi şekilde anlatamadığı için bu yaş grubunda teşhis koymak daha zor olacaktır. Apandisitin kesin teşhisini gösteren tahlil ve radyolojik yol olmadığı için doktorların bu konuda dikkatli ve titiz davranması gerekir. Bu muayene hayati önem taşımaktadır.
Apandisit Ameliyatı Nasıl Olur?
Apandisitin tedavisi cerrahi bir yöntemdir. Apandisit ameliyatı, apandisitin çıkarılması sonucu gerçekleşir. Apendektomi yani apandisit ameliyatı açık olduğu gibi laparoskopik olarak da gerçekleşir. Günümüzde 5-10 mm’lik kesiler ile ameliyatın yapılması gündeme alınmıştır. Özel bir gereklilik olmadığı sürece ameliyatlar laparoskopik şekilde oluşturulur.
Bu yöntem aynı zamanda hastaların normal yaşantısına daha hızlı dönebilmesini sağlar. Fakat apandisit vakaları acil olarak geldiği için birçok yerde hızlıca müdahale edildiğinden açık ameliyat şeklinde gerçekleşir. Oysa apandisitin kapalı şeklinde yapılmasını öneriyoruz. Bu hastalar nadir şekilde ameliyat olmadan iyileşiyor. Doktorlar gelen hastanın apandisiti patlamış veya yırtılmamışsa antibiyotik tedavisi uygular. Fakat buna rağmen hastada iltihap sızıntısı olursa doktor hastayı ameliyat eder.
Apandisit Nedir?
Apandisit, kalın bağırsağın başlangıç bölümünde yer alan 5-10 cm boyutlarında olan ve apandisit kör bağırsak uzantısıdır. Günümüzde apandisit iltihaplanması olarak bilinmektedir. Yarım santimetre genişliğinde olup lümen denilen bir uzantı olur. İltihaplanmada genellikle lümenin tıkanması sonucu gerçekleşir.
Lümenin bağırsakla bağlantısının kapanması sonucu apandisit genişler dolaşımın bozulmasına bağlı olarak patlama söz konusu olabilir. Apandisit vücudun sağ alt tarafında olup ne işe yaradığı konusunda çok bir bilgi yoktur.
Apandisit iltihaplanması daha çok ergenlik dönemlerde ortaya çıkar. Fakat çocukluk ve yetişkinlik dönemlerinde de sıklıkla karşımıza çıkmaktadır. Apandisit belirtileri daha çok gastroenterit yani bağırsak enfeksiyonu veya idrar yolu enfeksiyonları ile karıştırılabiliyor. Bu sepele tanıyı ve teşhisi koyarken dikkat edilmesi önemlidir.
Çocuk hastalara yanlış tedavi uygulanır, bağırsak enfesksiyonu ve idrar yolu enfeksiyonu olmadığı için ilaç yeterli olmaz apandisit patlayabilir. Çocuklarda apandisit sorunlarının teşhisi zor olduğu için genellikle acil müdahale etmek gerekir.
Apandisit İltihaplanmasının Türleri
Apandisit iltihaplanmasının birçok türleri vardır. Onları şöyle sıralayabiliriz:
- Plastrone apandisit
- Periapendiküler apse
- Perfore apandisit ve peritonit
Apandisit türleri arasında plastrone haricinde diğer tedavi yöntemlerinde cerrahi müdahale gerekir. Bazı durumlarda ise plastrone apandisit ve periapendiküller apse türünde gibi algılanarak cerrahi yöntem öncesinde ilaç tedavisi uygulanması öngörülür.
Apandisit İltihaplanması Neden Olur?
Apandisit iltihaplanmasının en önemli faktörlerinden biri kalın bağırsak ve ince bağırsak arasında kalan bölümdür. Yer alan bölümde kör bağırsağa lümen denilen uzantı tıkanması sonucu meydana gelmektedir. Lümen tıkamasına neden olan durumlar şöyledir:
- Sertleşmiş dışkıların birikmesi
- Bağırsak kurtlarının ya da bağırsak solucanları ve parazitleri sebep olabilir.
- Bağırsak içindeki taşlar
- Bağırsak çevresinde oluşabilen bezelerin büyümesi
Tıkanan lümen bir süre sonra büyüyerek patlayabilir. Apandisit patlaması hayati tehlikelere sebep olabiliyor. Bu sebeple apandisit patlamasında hemen müdahale edilmesi oldukça önemlidir.
Apandisit iltihaplanmamasının bir diğer nedeni ise bağırsakların çalışma şeklidir. Çalışma düzenine bağlı olarak apandisit iltihaplanması daha çok çocuk yaştaki bireylerde görülmektedir.
Apandisit Tanı Yöntemleri
Apandisit sorunları, farklı hastalıkların semptomlarını da gösterdiği için kimi zaman teşhis koymakta zorlanılır. Bu yüzden apandisit belirtileri böbrek taşının veya mesane, idrar yolu, safra kesesi, yumurtalık hastalıklarının belirtileriyle karıştırılabiliyor. Bu sebeple apandisit ilgili tanı koymak durumunu zorlaştırıyor. Bu durumda olan kişi şikâyetlerini iyi şekilde dile getirmelidir.
Tanı aşamasındaki doktor, hastayı dinledikten sonra ilk olarak fiziki muayene yapar. Sağ alt karın bölgesini kontrol eder, fiziki muayene sonucunda apandisitten şüphelenirse tanıyı netleştirmek için bilgisayarlı tomografiden görüntüleme ister. Ve karın ultrasonundan görüntüleme yöntemlerine başvurur. Kandaki iltihap oranını gösteren beyaz küre değerindeki kan artışlarını görmek için bazı kan tahlilleri isteyebilir.
Apandisit Ameliyatı Tedavi Yöntemi
Apandisitten şüphelenilen durumlarda ya da apandisit patlamasında acil müdahale önemlidir. Patlaması sonucunda mikroplar karın içine yayılır daha sonra mide bulantısı, kusma, halsizlik tansiyon düşmesi gibi olaylar gözükür. Bu sebeple apandisitin en kısa sürede vücuttan atılması gerekir.
Tedavi yöntemlerinden ilk tercih edilen apendektomi olarak adlandırılan cerrahi yöntemdir. Bu durum iki şekilde gerçekleşir. Hastanın sağlık durumuna göre cerrahi yöntem seçilere karar verilir. Apendektomi ile iltihaplanan apandisit çıkarılır. Karın içine dolan iltihaplar temizlenir. Daha sonra karın kapanır. Ameliyat esasında takılan diren olarak adlandırdığımız cerrahi tüple vücut boşluğunda biriken sıvı birikimlerini dışarıya atmış oluruz.
SIKÇA SORULAN SORULAR
- Apandisit ne tarafta bulunmaktadır?
İnce bağırsak ve kalın bağırsağın birleştiği yerin alt kısmında bulunur. Yani vücutta karnın sağ alt kısmında yer alır.
- Apandisit iltihaplanması kaç yaşında görülür?
Apandisit iltihaplanması 2 yaşından sonra her yaş grubunda görülür. Bu sebeple belli bir yaş sınırı yoktur.
- Apandisit ağrısı nasıldır?
Apandisit patlaması belirtileri ilk olarak mide ağrısı olarak başlar. Daha sonra sırt, bel, kasık ve bacağa vurur. Ve ağrılar karnın sağ alt kısmında toplanır. Hastalar ağrılarının sağ karın ağrısı olarak tarif eder ve hareket ettikçe ağrılarının artığını söylemektedir.
