İsilik, cildin kırmızı, kaşıntılı kabarcıklarla kaplandığı bir cilt rahatsızlığıdır. Bu kabarcıkların boyutu ve şekli değişkenlik gösterebilir ve bazen ortaya çıktığı yerdeki deri renginde soluklaşmaya neden olabilir. İsilik, insanların çoğunluğunun hayatlarında en az bir kez karşılaştığı genellikle kaşıntılı, kırmızı lekelerin oluştuğu bir rahatsızlıktır. İsilik, herhangi bir yaşta herhangi bir cilt tipinde oluşabilir, ancak en sık bebeklerde ve çocuklarda görülür.
İsilik, cildin üst tabakasındaki kan damarlarının çökmesi veya yüzeylerinin genişlemesi sonucu oluşur. Bu, bir alerjik reaksiyon, bir enfeksiyon veya başka bir sağlık sorunu nedeniyle meydana gelebilir. Birçok insanda, bir nedene bağlı olmaksızın da meydana gelebilir.
İsilik, cildin kaşıntılı ve hassas hale gelmesine neden olabilir ve bu da rahatsızlık verici olabilir. Genellikle kabarcıklar kaşıntılı olduğundan, kişi kaşıntıyı hafifletmek için cildi ovabilir veya çizer, ancak bu durum kabarcıkların daha kötü hale gelmesine neden olabilir.
İsilikler genellikle kendiliğinden geçicidir ve birkaç gün veya hafta içinde kaybolur. Ancak bazı durumlarda, kabarcıklar haftalar veya aylar boyunca devam edebilir. Eğer bir kişi sık sık isilik yaşıyorsa, bir doktora başvurması ve nedenini öğrenmesi önerilir.
İsilik Belirtileri Nelerdir?
Bireylerde görülen isiliklerin belirtileri; cildin kızarması, kaşınması ve kırmızı lekelerin ortaya çıkmasıdır. İsilikler genellikle küçük kabarcıklar halinde ortaya çıkar ve sıcak havalarda artabilir. Terlemeyi önlemek, giyim, klima veya fan gibi alternatif çözümlerle isilik riskini azaltabilir. Bununla birlikte, isilik oluştuğunda, tedavi edilmeden kalabilir ve ciltte kalıcı lekeler veya yara izleri bırakabilir. En yaygın isilik belirtileri aşağıdaki gibidir:
- Batma hissi
- Hafif ağrı veya yanma hissi
- İsiliğin oluştuğu bölgede kabarıklık oluşumu
- Ciltte küçük sivilceler ile beraber kızarıklık oluşumu
- Kabaran bölgede sıvı akıntıları görülmesi ve şiddetli kaşıntı
- Şiddetli acı, ateş, mide bulantısı
İsiliklerin birçok nedeni vardır. En yaygın isilik nedenleri aşağıdaki şekildedir:
- Alerjiler: Yiyecek, ilaç veya diğer maddelere karşı alerjisi olan kişilerde isilikler ortaya çıkabilir.
- İlaçlar: Birçok ilaç, ciltte isiliklere neden olabilen bir yan etki olarak bilinir.
- Enfeksiyonlar: Bakteri veya virüs enfeksiyonları, isiliklere neden olabilir.
- Sıcaklık: Aşırı sıcak veya soğuk hava, cildin kabarcıklarla kaplanmasına neden olabilir.
- Stres: Stres, birçok cilt rahatsızlığına neden olduğu gibi, isiliklere de neden olabilir.
- Genetik faktörler: Bazı insanlar, ailesinde isilik geçmişi olanlar, diğerlerinden daha fazla isilik yaşama eğilimindedir.
İsilik nasıl önlenir?
İsilik oluşumunun önüne geçmek için alınabilecek belirli önlemler vardır. Bunlardan bazıları sürtünmeyi ortadan kaldırmak için bol giysiler tercih etmek, tahrişi önlemenin etkili yollarından biridir. Özellikle kasık bölgesindeki tahrişi önlemek için aşırı sıkı olmayan, pamuklu ve yumuşak iç çamaşırları tercih edilebilir. Bebeklerde ise isiliği önlemek için günde birkaç saat bez kullanımına ara verilerek kasık bölgesinde isilik gelişme ihtimali azaltılabilir. Isıyı hapseden sentetik kumaşlar giymekten kaçınmak da faydalı olabilir. Yeterli sıvı tüketerek ve sıcak saatlerde yoğun fiziksel aktiviteden kaçınarak da isiliği büyük oranda önlemek mümkündür.
İsilik türleri nelerdir?
- Saydam isilik (Miliaria kristalina): Formun Üstü Saydam isilik yaygın olarak bebeklerde ortaya görülmektedir. Saydam isilik kızarıklık oluşturmayan şeffaf kesicikler şeklinde oluşmaktadır. Genellikle saydam isilik ateşli hastalıklar sonucunda ya da güneş yanığı sonrasında oluşur.
- Kırmızı isilik (Miliaria rubra): İsilik olan kişilerde en çok akla gelen kırmızı isilik, çocuklarda ve bebeklerde en çok rastlanmaktadır. Kırmızı isilik türünde yanma, batma, bazen de kaşıntı vardır.
- Derin isilik (Miliaria profunda): Kişilerde çok nadir görülen isilik türüdür. Genellikle derin isilik fiziksel aktive sırasında terleyen yetişkinlerde görülmektedir.
- İrinli isilik (Miliaria püstüloza): Cilt yüzeyinde kırmızı isilik derinleşip irin dolgusundan kaynaklı olarak, cilt yüzeyinde kabartı halinde görülür ve iltihaplı bakteriyel enfeksiyon eşlik eder.