Splenektomi dalağınızın cerrahi olarak çıkarılmasıdır. Dalak, kanı süzerek ve kanın karaciğere akmasını sağlayarak vücuttaki enfeksiyonla savaşmaya yardımcı olan yumruk büyüklüğünde bir organdır.
Dalak, kanser veya diğer hastalıklar nedeniyle alınması gerektiğinde, bir cerrah splenektomi yapar.
Dalağım nerede ve ne işe yarıyor?
Dalak, karnınızın sol üst tarafında bulunan bir organdır. Yaklaşık bir yumruk büyüklüğünde olan dalağın birçok işlevi vardır.
Dalağın:
- Eski ve hasarlı kan hücrelerini temizler (filtreler).
- Enfeksiyonla savaşmaya yardımcı olan antikorlar üretir.
- Kan hücrelerini depolar.
Neden dalağımı aldırmalıyım?
Dalağınız bir dizi hastalık için alınabilir
- Belirli kanserler: Lenfoma ( Hodgkin lenfoma ve Hodgkin olmayan lenfoma ), dalağınızın alınabileceği bu tür başlıca durumlardır. Kronik lenfositik lösemi , tüylü hücreli lösemi ve dalağa yayılmış kanserler gibi daha az yaygın olan diğer tanılar da dalağınızın alınmasının diğer nedenleri olabilir.
- Kan bozuklukları: Tıbbi tedavi başarılı olmadığında, dalağınızı çıkararak belirli durumlar tedavi edilebilir. Bu bozukluklar başlıca idiyopatik trombositopenik purpura ve otoimmün hemolitik anemiyi içerir.
- Dalak büyümesi (splenomegali): Dalak büyümesinin nedenini belirlemek veya ağrı ve erken tokluk (sadece az miktarda yemek yedikten sonra tokluk hissi) gibi semptomları tedavi etmek için splenektomi gerekebilir.
- Hipersplenizm: Büyümüş bir dalak aşırı aktif hale gelerek çok fazla kan hücresini ve trombositi yok edebilir.
- Travma: Birçok vaka çıkarılmadan tedavi edilebilmesine rağmen, kanama kontrol edilemiyorsa splenektomi gerekebilir.
- Enfeksiyon: Dalak apsesi çok nadirdir, ancak dalağınızı çıkarmak için bir neden olabilir.
Dalak bozuklukları nasıl teşhis edilir?
Dalak bozuklukları şu şekilde teşhis edilir:
- Tam kan sayımı dahil olmak üzere kan testleri.
- Fizik muayene (sağlık hizmeti sağlayıcınız tarafından genişlemiş bir dalak hissedilebilir).
- Ultrason veya bilgisayarlı tomografi (BT) taramaları gibi görüntüleme testleri.
- Kemik iliği doku biyopsisi.
Dalağım nasıl çıkarılır?
- Çoğu durumda, dalak büyük ölçüde büyütülmemişse laparoskopik olarak bir splenektomi yapılabilir. Genel anestezi altında, cerrahlarınızın ameliyat alanını görebilmesi için karın karbondioksit ile şişirilir. Küçük kesilerden karın içine bir kamera (laparoskop) yerleştirilir ve görüntü cerrahların izlemesi için video monitörlerine gönderilir. İşlemi gerçekleştirmek için başka küçük ameliyat aletleri kullanılır.
- Cerrahınız dalağı çevresindeki tüm eklerden kurtarır. Organın kan beslemesini (dalak arteri ve damarı) kontrol etmek için “zımba”yı yerleştirmek için bir kesi sonunda yaklaşık 2 cm\’ye kadar uzatılır. Artık serbest kalan dalak, en büyük kesiden geçirilen ipli özel bir torbaya yerleştirilir. Torbanın içinde bir parmak kullanılarak dalağınız daha küçük parçalara bölünür.
- Dalağınız laparoskopik olarak alınamayacak kadar büyükse, tek bir büyük kesi ile açık bir yaklaşım kullanılarak çıkarılacaktır. Dalak boyutuna ek olarak, önceki ameliyatlardan kalan skar dokusu, cerrahınızın açık yaklaşımı seçmesine neden olabilir. Bu karar ameliyattan önce veya ameliyat sırasında verilebilir.
- Gerçekten de, kanama sorunları varsa, laparoskopik bir vakanın açık hale dönüştürülmesi her zaman mümkündür.
Splenektominin olası komplikasyonları nelerdir?
- Olası komplikasyonlar, kanama, enfeksiyon ve çevredeki karın organlarında yaralanma dahil olmak üzere tüm ameliyatların olağan risklerini içerir.
Splenektominin uzun vadeli riskleri nelerdir?
- Splenektomi ile ilişkili özel bir risk, splenektomi sonrası aşırı enfeksiyondur. Neyse ki, ana bakteri türlerine karşı korunmak için mevcut aşılar var. Ameliyat öncesi ve iki ay sonra doktorunuz bağışıklık sisteminizi optimize etmek için üç atış isteyecektir.
- Güçlendirici çekimler daha sonra beş yıl sonra verilir. Ayrıca yıllık grip aşınızı da yaptırmalısınız. Splenektomi hastaları hastalanabilir ve hasta insanların yanında olabilir. Bununla birlikte, yüksek ateşin belirttiği gibi bir hastalık geliştirirseniz, derhal sağlayıcınızla iletişime geçmelisiniz ve antibiyotikler reçete edilecektir
Sıkça sorulan sorular
Dalağımı çıkardıktan sonra ne bekleyebilirim?
- Düzenli bir diyete tahammül edebildiğinizde, zorlanmadan hareket ettiğinizde ve ağrınız kontrol altına alındığında, eve taburcu edileceksiniz. Bu genellikle laparoskopik teknikle iki ila üç gün içinde ve açık bir kesi ile beş ila yedi gün içinde ortaya çıkar.
- Kesikleriniz eriyen dikişler ve cilt yapıştırıcısı ile kapatılacağı için hemen duş alabilir veya banyo yapabilirsiniz. Narkotik ağrı kesicilere ihtiyacınız olmadığında veya rahatsız edici bir ağrınız olmadığında araba kullanabilirsiniz. Her hasta benzersiz olsa da, günlük aktivitelerinize hızlı bir şekilde dönebilmeniz umulmaktadır. Ardından, aktivitelerinizi tolere edildiği şekilde yavaşça artırmalısınız. Gerçekten de, bu süreç açık yaklaşımla daha yavaştır. Dalağı alınan küçük çocuklara ciddi enfeksiyonları önlemek için antibiyotik verilebilir.
Dalağım olmadan yaşayabilir miyim?
- Evet, dalağınız olmadan da yaşayabilirsiniz. Karaciğeriniz dalağınızın birçok işlevini üstlenecektir. Belirtildiği gibi, olasılık oldukça düşük olsa da, enfeksiyon riskiniz yüksek olabilir. Dalağınız alındıktan sonra yüksek ateşli bir hastalık geliştirirseniz, dikkatli olmanız ve derhal tıbbi yardım almanız önemlidir.
´´Ankara Magnet Hastanesinde Cerrahlarımız Splenektomi yapmaktadır.´´
Splenektomi geçirmişsem sağlık uzmanımı ne zaman aramalıyım?
Aşağıdaki durumlarda sağlık uzmanınızı veya cerrahınızı arayın:
- 101 °F (38.5 °C) üzerinde devam eden ateş.
- Titreme.
- Karnınızda şişlik.
- Kesiklerinizden irin/drenaj.
- Kesi çevresinde kötüleşen veya büyüyen kızarıklık.
- Öksürük veya nefes darlığı.
- Kanama.
- Mide bulantısı ve kusma.
- Ağrı ilaçla geçmez.