Genellikle ergenlik döneminde başlayan ve pek çok kişinin cilt sağlığını etkileyen yaygın bir cilt sorunu olan sivilce, yağ bezlerinin fazla yağ üretmesi ve bu yağın ölü deri hücreleriyle birleşerek gözenekleri tıkaması sonucu oluşur. Bu tıkanan gözenekler ise bakterilerin çoğalması için oldukça uygun ortamlardır ve iltihaplanarak sivilceye neden olurlar.
Sivilce Nedir?
Sivilce yalnızca yüz bölgesinde değil; sırt, omuz, göğüs gibi vücudun farklı bölgelerinde de ortaya çıkabilir. Hormonal dengesizlikler, stres, sağlıksız beslenme alışkanlıkları, genetik ve yanlış cilt bakım ürünlerinin kullanımı gibi pek çok faktör sivilce oluşumunu tetikler. Bazı dönemlerde ise cilt sivilce üretimi için daha uygundur. Özellikle hormonların dalgalandığı ergenlik döneminde, adet döngüsü, hamilelik ya da menopoz gibi durumlarda sivilce problemlerinin normal zamanlara göre çok daha fazla gözlendiği bilinmektedir.
Görüntüsü ile rahatsızlık veren sivilcelerin çeşitli türleri bulunmaktadır. Sivilce tedavisi ise sivilcenin türüne göre değişiklik gösterebilir. Komedon, papüller, püstüller, nodüller ve kistler en sık karşılaşılan sivilce türleridir. Komedonlar; siyah nokta (açık komedon) ve beyaz nokta (kapalı komedon) olarak ikiye ayrılır. Siyah noktalar cildin yüzeyine yakın yerleşimlidir ve oksijenle temas ederek koyu renkte görünürler. Beyaz noktalar ise cilt altında bulunur.
Küçük, kırmızı ve hassas sivilceler olarak tarif edilen papüllerde ise iltihap bulunmaz, ancak bu sivilceler cildin tahriş olması nedeniyle kırmızı bir görünüm alırlar. Püstüller de kırmızı, iltihaplı ve beyaz uçlu sivilcelerdir ve iltihap içerdiklerinden sıkıldıklarında cilt yüzeyinde iz bırakabilirler. Bir diğer sivilce türü olan nodüller ve kistler, diğer sivilce türlerine göre daha büyük ve ağrılı sivilcelerdir. Derin dokularda oluşurlar ve sıkılmaları hâlinde ciddi cilt hasarına neden olabilirler.
Sivilce Neden Çıkar?
Sivilceye sebep olan çeşitli etkenler vardır. Bu faktörler ise sivilcenin türüne, sivilcenin bölgesine ve kişinin cilt yapısına göre değişiklik gösterebilir.
- Genetik yatkınlık: Ailesinde sivilce problemi yaşayan bireylerin bu sorunu yaşama ihtimali diğer bireylere göre çok daha yüksektir.
- Hormonlar: Ergenlik dönemindeki hormon dalgalanmaları, yağ bezlerinin daha fazla çalışmasına neden olur. Bu durum ciltte yağlanmaya ve dolayısıyla sivilce oluşumuna yol açar.
- Stres: Stres, hormonları etkileyerek ciltte sivilce oluşumunu tetikler.
- Beslenme alışkanlıkları: Şekerli, yağlı ve işlenmiş gıdaların aşırı tüketimi ciltte sivilceye neden olur.
- Yanlış cilt bakım ürünleri: Cilt tipine uygun olmayan ürünlerin kullanılması, gözenekleri tıkayabilir ve sivilceye neden olabilir.
Sivilce Tedavi Yöntemleri
Sivilce tedavisi, sivilcenin türüne ve cildin yapısına bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Hafif sivilce problemleri genellikle düzenli cilt bakımıyla kontrol altına alınabilirken daha şiddetli vakalarda dermatolog kontrolünde ilaç veya tıbbi tedavi gereklidir.
Sivilce kremi, losyon ve jel formunda uygulanan ilaçlarla sivilceler tedavi edilebilir. Bu ürünler genellikle ciltteki fazla yağı kontrol eder ve bakterileri yok eder. Ağır sivilce vakalarında, dermatologlar antibiyotikler veya hormon düzenleyici ilaçlar reçete edebilir. Cildin alt tabakasındaki bakterileri yok etmek ve cilt yenilenmesini hızlandırmak için lazer ve ışık tedavisi, sivilceleri yok etme noktasında etkili tedavi seçeneklerindendir. Düzenli cilt temizliği ve cilt nemlendirmesi ile uygun kozmetik ürün seçimi de sivilce oluşumunu azaltmada son derece etkilidir.
Sivilceler geçse bile ciltte iz bırakabilirler ve bu izler pek çok kişi için estetik kaygıya neden olur. Modern tıpta gelinen son nokta ile sivilce izlerinin tedavisi için çeşitli yöntemler uygulanmakta ve sivilce izlerinin önüne geçilebilmektedir.
Sivilce, hem ergenlik döneminde hem de yetişkinlikte karşılaşılabilen yaygın bir cilt problemidir. Sivilcenin türüne göre doğru tedavi yöntemlerini kullanmak ve düzenli cilt bakımı yapmak, sivilce oluşumunu ve izlerin oluşmasını engellemeye yardımcı olabilir.
Beslenme alışkanlıkları, stres yönetimi ve sağlıklı yaşam tarzı seçimi, cilt sağlığını olumlu yönde etkileyen faktörler arasındadır Sivilce probleminin yoğunlaşması ya da kalıcı izler bırakması durumunda, bir dermatoloğa başvurmak ise en etkili çözümdür. Özellikle cilt yüzeyinde büyük, iltihaplı, kistik sivilceler ya da diğer cilt sorunlarıyla birlikte seyreden sivilceler varsa doktora gitmek önemlidir. Cilt uzmanları, cilt tipinize ve sivilce türünüze özel tedaviler uygulayarak sorununuzu kalıcı olarak çözebilir. Unutulmamalıdır ki, ciddi sivilce problemleri için en etkili çözüm alanında uzman bir dermatoloğa danışmaktır.