HVP Virüsü Nedir ?
Human papilloma virüs (HPV), insanlarda yaygın olarak bulunan bir virüstür. HPV, deri ve mukozal yüzeylerde enfeksiyona neden olabilir ve cinsel temas yoluyla yayılabilir. HPV’nin yaklaşık olarak 200’den fazla tipi bulunmaktadır ve bu tiplerin bazıları kansere neden olabilmektedir.
HPV, cilt yüzeyinde ve vücut içindeki mukoza zarlarında enfeksiyona neden olabilir. Cinsel temas, HPV’nin yayılma yolu olarak en yaygın olanıdır, ancak doğum sırasında veya doğum sonrasında anneden bebeğe de bulaşabilir. HPV, cinsel temas dışında da yayılabilir, örneğin temas halindeki deri bölgeleri aracılığıyla bulaşabilir.
HPV enfeksiyonları genellikle belirti göstermez ve çoğu kişi için zararsızdır, çünkü vücut bağışıklık sistemi enfeksiyonu kontrol altında tutabilir. Ancak bazı durumlarda, HPV Virüsü enfeksiyonları genital siğillere veya bazı kanserlere neden olabilir. Özellikle rahim ağzı kanseri, HPV’nin neden olduğu kanserler arasında en yaygın olanıdır. Bununla birlikte, HPV Virüsünün bazı tipleri, anüs, vulva, vajina, penis, ağız ve boğaz gibi diğer kanser türlerine de neden olabilmektedir.
Hüman Papilloma Virüs belirtileri nelerdir?
HPV (Human Papillomavirus), cinsel temas yoluyla bulaşabilen bir virüstür. HPV’nin farklı türleri bulunmaktadır ve bazıları ciltte siğillere neden olurken, bazıları genital bölgede enfeksiyona yol açabilir ve kanser riskini artırabilir. HPV’nin belirtileri, virüsün tipine ve enfeksiyonun yerine bağlı olarak değişebilir. HPV Virüsü enfeksiyonunun yaygın belirtileri şu şekildedir:
- Genital Siğiller: En sık görülen HPV belirtisi genital siğillerdir. Siğiller, cinsel organlar, makat, uyluk iç içe ve çevresinde ya da ağız içinde görülebilir. Siğiller genellikle pembemsi ya da et renginde olabilir ve tek bir siğil ya da birden fazla siğil şeklinde ortaya çıkabilir. Siğiller ağrısız olabilir, ancak bazen kaşıntıya, rahatsızlığa veya kanamaya da neden olabilir.
- Anormal Vajinal Kanama: HPV’nin bazı tipleri, kadınlarda anormal vajinal kanamaya yol açabilir. Bu kanamalar, adet dönemi dışında veya cinsel ilişki sırasında ortaya çıkabilir ve HPV enfeksiyonunu düşündürebilir.
- Kaşıntı ve Yanma: HPV Virüsü enfeksiyonu nedeniyle genital bölgede kaşıntı, yanma veya rahatsızlık hissi olabilir.
- Ağrı: HPV enfeksiyonu bazen pelvik ağrı, kasık ağrısı ya da cinsel ilişki sırasında ağrıya yol açabilir.
- Asemptomatik: HPV enfeksiyonu bazen belirti göstermeyebilir ve kişi enfekte olduğunun farkında olmayabilir. Ancak, enfekte olmuş kişiler enfeksiyonu başkalarına bulaştırabilir.
HPV Virüsü Nedir? Nasıl Bulaşır?
- Cinsel temas: HPV Virüsü en yaygın olarak cinsel temas yoluyla bulaşır. Vajinal, anal veya oral seks sırasında enfekte bir kişi ile temas halinde olan kişilere HPV Virüsü bulaşabilir. Cinsel temas sırasında cilt veya mukoza teması, virüsün bulaşmasına neden olabilir. HPV’nin belirli tipleri cinsel yolla bulaşan HPV (CYBH) olarak kabul edilir.
- Cilt teması: HPV, cildin doğrudan teması ile de bulaşabilir. Özellikle cilt lezyonları veya yaraları olan kişiler arasında cilt teması sonucu HPV bulaşabilir. Örneğin, paylaşılan havlu, giysi veya diğer kişisel eşyalar yoluyla da HPV bulaşabilir.
- Doğum sırasında: Nadir durumlarda, HPV enfekte bir anneden doğum sırasında bebeğe bulaşabilir. Bu, bebeğin doğum kanalından geçerken temas ettiği enfekte mukoza ile temas etmesi sonucu olabilir. Bu durumda, bebeğin solunum yolları, ağız veya boğazında HPV enfeksiyonu oluşabilir.
HPV’nin bulaşma yollarını önlemek için korunma yöntemleri şunlardır:
- Cinsel aktivitelerde korunmak için prezervatif kullanmak.
- Cinsel partner sayısını azaltmak.
- Paylaşılan kişisel eşyaları kullanmamak.
- HPV aşısı yaptırmak. HPV aşıları, belirli HPV tiplerine karşı koruma sağlar ve cinsel yolla bulaşan HPV enfeksiyonlarının yayılmasını önlemeye yardımcı olabilir.
HPV Virüsü tanısı nasıl konulur?
- Pap smear testi: Pap smear testi, HPV ile ilişkili kanserlerin erken teşhisinde yaygın olarak kullanılan bir yöntemdir. Bu test, rahim ağzındaki hücreleri incelemek için bir örneğin alındığı bir süreçtir. Doktorunuz, rahim ağzından hücre örneği alarak laboratuvara gönderir ve uzmanlar bu örneği mikroskop altında inceler. HPV enfeksiyonu varsa, hücrelerde anormallikler tespit edilebilir.
- HPV DNA testi: HPV DNA testi, HPV’nin DNA’sını doğrudan tespit etmek için kullanılan bir testtir. Örnek genellikle rahim ağzından alınan bir sürüntüdür. HPV DNA testi, yüksek riskli HPV türlerini belirleyebilir ve rahim ağzında HPV enfeksiyonu olup olmadığını saptamada kullanılabilir.
- Kolposkopi: Kolposkopi, rahim ağzını ve yakın çevresini incelemek için bir mikroskop kullanılarak yapılan bir prosedürdür. Doktor, asetik asit adı verilen bir madde ile rahim ağzını kaplayarak kolposkop ile inceleme yapar. Anormal görünen bölgeler biyopsi ile alınarak laboratuvara gönderilir ve HPV enfeksiyonunu teşhis etmek için incelenir.
- Biyopsi: Biyopsi, anormal görünen doku veya lezyonlardan bir örnek alarak laboratuvar testi için incelenmesidir. Biyopsi, HPV ile ilişkili kanserlerin kesin tanısını koymak için kullanılabilir.
HPV virüsü hangi hastalıklara yol açar?
HPV (Human Papillomavirus veya İnsan Papilloma Virüsü), genellikle cilt ve mukoz membranlarda enfeksiyona neden olan bir virüstür. HPV’nin birçok farklı türü bulunmaktadır ve bazı türler ciddi hastalıklara yol açabilir. HPV enfeksiyonunun yol açabileceği bazı hastalıklar şu şekildedir:
- Rahim ağzı kanseri: Yüksek riskli HPV tipleri, rahim ağzında kanser gelişimine yol açabilir. Rahim ağzı kanseri, kadın üreme sistemindeki rahim ağzının hücrelerinde kanserleşme sonucu oluşur ve erken evrelerde belirti vermez. Düzenli rahim ağzı kanseri taramaları ve HPV aşısı, rahim ağzı kanserinin önlenmesinde önemli rol oynar.
- Diğer kanserler: HPV, ağız, boğaz, yutağın arkası (orofarenks), anüs, vulva, vajina ve penis gibi bölgelerde de kansere yol açabilir. HPV’nin bazı tipleri bu bölgelerde kanser riskini artırabilir.
- Genital siğiller: HPV’nin düşük riskli tipleri, cilt ve mukoz membranlarda (genital bölge, anüs, ağız) genellikle benign (iyi huylu) olarak adlandırılan genital siğillerin oluşumuna yol açabilir. Genital siğiller cilt renginde veya pembemsi, sert veya yumuşak kabarık lezyonlar şeklinde ortaya çıkabilir ve cinsel temasla bulaşabilir.
- Solunum yolu papillomatozu: HPV’nin nadir bir formu olan solunum yolu papillomatozu, solunum yolunda (solunum borusu, ses telleri) büyüme oluşmasına neden olabilir. Bu durum, ses kısıklığı, hırıltılı solunum ve nefes darlığı gibi solunum problemlerine yol açabilir.
HPV enfeksiyonları çoğu zaman belirti vermez ve kendiliğinden geçebilir. Ancak, bazı HPV tipleri ciddi hastalıklara yol açabilir.
HPV’nin vücuttan temizlenmesini kolaylaştıran faktörler nelerdir?
HPV (Human Papillomavirus) vücuttan tamamen temizlenmek zor olabilir, çünkü bazı tipleri uzun süreli enfeksiyonlara neden olabilir ve vücutta latent hale gelebilir. Ancak, bağışıklık sistemi güçlü olduğunda HPV enfeksiyonu kontrol altına alınabilir ve belirtileri azaltabilir. HPV’nin vücuttan temizlenmesini kolaylaştıran bazı faktörler şunlardır:
- Sağlıklı bir yaşam tarzı sürdürmek: Dengeli bir beslenme, düzenli egzersiz ve yeterli uyku ile bağışıklık sistemi güçlendirilebilir ve HPV enfeksiyonunun vücuttan temizlenmesi desteklenebilir.
- Sigara kullanmamak: Sigara kullanımı bağışıklık sistemini zayıflatabilir ve HPV enfeksiyonunun vücuttan temizlenmesini zorlaştırabilir.
- Cinsel sağlık önlemleri: Cinsel temas sırasında prezervatif kullanmak, HPV enfeksiyonunun yayılmasını engelleyebilir ve vücuttan temizlenmesini destekleyebilir.
- Düzenli doktor kontrolleri: HPV enfeksiyonu belirtilerini takip etmek ve düzenli doktor kontrollerine gitmek, enfeksiyonun kontrol altında tutulmasına yardımcı olabilir.
- HPV aşısı: HPV aşısı, HPV enfeksiyonu ve ilişkili hastalıkların önlenmesine yardımcı olabilir. Aşının uygun yaş ve cinsiyet gruplarında uygulanması, enfeksiyonun yayılmasını azaltabilir ve vücuttan temizlenmesini destekleyebilir.
- Stresi yönetmek: Aşırı stres, bağışıklık sistemini zayıflatabilir ve HPV enfeksiyonunun vücuttan temizlenmesini zorlaştırabilir. Stres yönetimi tekniklerini kullanmak, bağışıklık sistemini güçlendirebilir ve enfeksiyonu kontrol altına alabilir.
HPV Virüsü enfeksiyonunun risk faktörleri nelerdir?
- Cinsel aktivite: HPV, cinsel temas yoluyla bulaşan bir virüstür. Dolayısıyla, cinsel aktiviteye başlama yaşı erken olan veya çok sayıda cinsel partneri olan kişiler, HPV enfeksiyonu riski daha yüksektir.
- Cinsel partner sayısı: Birden fazla cinsel partneri olan kişilerin HPV enfeksiyonu riski daha yüksektir. Herhangi bir cinsel partnerde HPV olması, enfeksiyonun diğer partnerlere bulaşma riskini artırabilir.
- Kondomsuz cinsel ilişki: Kondom kullanımı, HPV’nin bulaşma riskini azaltabilir, ancak tamamen engelleyemez. Kondomsuz cinsel ilişkiler, HPV enfeksiyonu riskini artırabilir.
- Zayıf bağışıklık sistemi: Bağışıklık sistemi zayıf olan kişiler, HPV enfeksiyonuna daha yatkın olabilirler. Bağışıklık sistemi zayıflatan durumlar, HIV enfeksiyonu, immünsüpresif ilaçlar kullanımı, organ nakli sonrası immünsüpresyon gibi durumları içerebilir.
- Sigara kullanımı: Sigara kullanımı, HPV enfeksiyonu riskini artırabilir. Sigara içenlerde, HPV enfeksiyonu ile ilişkili hastalıkların (örneğin rahim ağzı kanseri) riski daha yüksek olabilir.
- Yaş: HPV enfeksiyonu, genellikle gençler ve genç yetişkinler arasında daha yaygındır. Cinsel aktivite başladıkça ve yaş ilerledikçe, HPV enfeksiyonu riski azalabilir.
- Diğer cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar: HPV enfeksiyonu riski, diğer cinsel yolla bulaşan enfeksiyonların (örneğin HIV, herpes simplex virüsü gibi) varlığı ile ilişkilendirilebilir. Bu enfeksiyonlar cinsel sağlık konusunda risk faktörleri taşıyan kişilerde HPV enfeksiyonu riskini artırabilir.
HPV Virüsü Aşısı Nedir
HPV aşısı, vücudun bağışıklık sistemini güçlendirerek HPV enfeksiyonlarına karşı koruma sağlar. Genellikle genç yaşlarda uygulanmaya başlanan HPV aşısı, 9-14 yaş arasındaki çocuklara ve gençlere tavsiye edilir. İki veya üç doz olarak uygulanan HPV aşısı, cinsel aktivite başlamadan önce tamamlanmalıdır.
HPV aşısının birkaç farklı türü bulunmaktadır. Özellikle HPV tip 16 ve 18 gibi yüksek riskli tiplere karşı koruma sağlayan aşılar, rahim ağzı kanseri, anal kanser, vulva kanseri, vajina kanseri ve orofaringeal kanser gibi kanser türlerine karşı etkilidir. Diğer HPV tiplerine karşı koruma sağlayan aşılar da bulunmaktadır.
HPV aşısı, genellikle güvenli ve etkili bir aşıdır, ancak bazı yan etkileri olabilir. En yaygın yan etkileri aşı yerinde ağrı, kızarıklık veya şişlik, hafif ateş, baş ağrısı ve halsizliktir. Ciddi yan etkiler nadirdir, ancak alerjik reaksiyonlar gibi potansiyel ciddi yan etkileri de bulunmaktadır.
HPV aşısı, HPV enfeksiyonunu ve cinsel yolla bulaşan kanserlerin riskini azaltmada etkili bir yöntemdir. Ancak, aşı, HPV enfeksiyonlarından tamamen koruma sağlamaz ve cinsel yolla bulaşan diğer enfeksiyonlardan (örneğin HIV) koruma sağlamaz.
Kimler HPV aşısı olmamalıdır?
Genel olarak, HPV aşısı yaygın olarak kullanılan ve güvenli bir aşıdır. Ancak, bazı durumlarda, belirli gruplar veya koşullar nedeniyle HPV aşısı önerilmeyebilir veya ertelenebilir. HPV aşısı olmamak için aşağıdaki durumlardan biri veya birkaçı geçerli olabilir:
- Aşıya karşı ciddi bir alerjik reaksiyon öyküsü: HPV aşısına veya aşının içerdiği bileşenlere (örneğin yumurta proteini gibi) karşı ciddi bir alerjik reaksiyon geçmişi olanlar, HPV aşısını almamalıdır.
- Hamilelik: Hamile kadınlar, HPV aşısını genellikle ertelenmelidir. HPV aşısı, hamilelik sırasında yapılmamalıdır. Ancak, eğer bir kadın hamile olduğunu bilmeden HPV aşısını almışsa, endişelenmeye gerek yoktur ve gebeliği devam edebilir. Hamilelik sürecinde HPV aşısı, genellikle doğum sonrasına ertelenmelidir.
- Ciddi bir hastalık: Ciddi bir hastalık veya enfeksiyon döneminde olan kişiler, HPV aşısını ertelenmelidir. Bağışıklık sistemi zayıflamış olanlar (örneğin ciddi bir bağışıklık yetmezliği olanlar) veya ciddi bir hastalık veya enfeksiyon geçirmekte olanlar, HPV aşısını almadan önce doktorlarına danışmalıdır.
- Aşının içerdiği bileşenlere karşı hassasiyet: HPV aşısı, aşının içerdiği bileşenlere (örneğin maya gibi) karşı hassasiyeti olan kişilere dikkatle uygulanmalıdır.