Genital herpes veya genital uçuk, Herpes Simpleks Virüsü tip 2 (HSV-2) veya bazen Herpes Simpleks Virüsü tip 1 (HSV-1) tarafından neden olan bir enfeksiyondur. Genital bölgede, genital organlarda, anüste veya çevresinde ağrılı kabarcıklara neden olan bir cilt enfeksiyonudur.
Bu yazıda
HSV-2 genellikle cinsel temas yoluyla bulaşır ve genital bölgelerde enfeksiyona neden olur. Ancak, HSV-1 genellikle ağız uçuğuna neden olan virüs olmasına rağmen, cinsel temas yoluyla bulaşarak genital bölgelere de enfeksiyon yayabilir ve genital herpese yol açabilir.
Genital herpes belirtileri nelerdir?
Genital herpes belirtileri kişiden kişiye farklılık gösterebilir. Bazı insanlar enfekte olduklarında belirgin semptomlar yaşarken, diğerleri hafif veya hiç semptom göstermeyebilir. Genital herpesin belirtileri şunları içerebilir:
- Ağrılı kabarcıklar veya ülserler: Genital bölgede veya çevresinde ağrılı, kırmızı kabarcıklar veya ülserler görülebilir. Bu kabarcıklar zamanla patlayabilir ve açık yaralara dönüşebilir.
- Kaşıntı ve yanma hissi: Genital bölgede kaşıntı veya yanma hissi hissedilebilir. Bu durum rahatsızlık verebilir.
- İdrar yaparken rahatsızlık: Genital herpes enfeksiyonu olan kişiler idrar yaparken ağrı veya yanma hissi yaşayabilirler.
- Vajinal akıntı: Kadınlarda genital herpes, vajinal akıntıya neden olabilir. Akıntı genellikle berrak veya bulanık olabilir.
- Kas ağrıları ve halsizlik: Genital herpesin bir semptomu olarak, vücutta genel bir halsizlik, kas ağrıları veya ateş görülebilir.
- Lenf düğümü şişmesi: Enfeksiyonun olduğu bölgedeki lenf düğümleri şişebilir.
Genital herpes semptomları genellikle ilk enfeksiyondan sonraki 2 ila 20 gün içinde ortaya çıkar. Belirtiler, enfeksiyonun aktif döneminde ortaya çıkar ve daha sonra kendiliğinden iyileşebilir. Ancak, HSV-2 vücutta kalıcı hale gelir ve zaman zaman tekrarlayan dönemler yaşanabilir, bu dönemlerde belirtiler yeniden ortaya çıkabilir.
Genital herpes nedenleri nelerdir?
Genital herpesin temel nedeni, Herpes Simpleks Virüsü (HSV) olarak adlandırılan virüsün cinsel temas yoluyla bulaşmasıdır. Genellikle Herpes Simpleks Virüsü tip 2 (HSV-2), genital herpesin ana nedenidir. Bununla birlikte, Herpes Simpleks Virüsü tip 1 (HSV-1) de genital herpese neden olabilir. (Özellikle cinsel temas yoluyla bulaştığında)
Genital herpes, enfekte bir kişiyle cinsel temas sonucunda bulaşır. Enfekte bir kişi aktif dönemlerinde ve belirtileri varken daha bulaşıcıdır. HSV, ciltte veya mukozalarda küçük kesikler, yaralar veya çatlaklar oluştuğunda kolayca geçebilir.
HSV enfeksiyonu olan bir kişi, belirtiler olmasa bile virüsü başkalarına bulaştırabilir. Ayrıca, belirtiler ortaya çıkmadan önce veya belirtiler tamamen iyileşmeden önce bile bulaşıcı olabilirler. Bulaşıcılık, virüsün vücutta bulunan aktif dönemlerinde daha yüksektir.
Genital herpesin diğer olası nedenleri arasında şunlar bulunabilir:
Cinsel temas: Genellikle genital herpes, cinsel temasla bulaşır. Virüs, enfekte bir kişinin cilt veya mukoza zarıyla temas eden bir başka kişiye geçebilir.
Oral seks: HSV-1 genellikle ağız yoluyla bulaşırken, oral seks yoluyla bu virüs genital bölgeye bulaşabilir ve genital herpese neden olabilir.
Paylaşılan eşyalar: Nadiren de olsa, HSV virüsü, enfekte bir kişinin kullanmış olduğu aletler veya kişisel eşyalar (örneğin, havlu veya diş fırçası gibi) aracılığıyla da bulaşabilir. Ancak, bu bulaşma şekli daha az yaygındır.
Genital herpesin yayılmasını önlemek için prezervatif kullanmak, enfekte bir kişiyle cinsel temasın aktif dönemlerinde ve belirtileri varken kaçınmak önemlidir.
Vajinada uçuk bulunması bebeği etkiler mi?
Evet, vajinada veya genital bölgede bulunan uçuklar (genital herpes lezyonları), hamilelik sırasında bebeği etkileyebilir. Genital herpesin bebeğe geçme riski, enfekte olan anne ile bebeğin temas ettiği doğum sırasında en yüksektir.
Eğer bir anne aktif bir genital herpes enfeksiyonu geçiriyorsa, virüs doğum kanalı boyunca bebeğe geçebilir. Bu durum “doğum sırası herpes” veya “doğumsal herpes” olarak bilinir. Bebeğin doğum sırasında herpes enfeksiyonuna maruz kalması ciddi komplikasyonlara yol açabilir.
Doğum sırası herpesi olan bebeklerde olası komplikasyonlar şunları içerebilir:
- Ciddi enfeksiyonlar: Bebek, cilt, gözler, ağız veya iç organlarda yaygın ve ciddi herpes enfeksiyonları geliştirebilir. Bu enfeksiyonlar yaşamı tehdit edebilir ve kalıcı hasara neden olabilir.
- Nörolojik problemler: Herpes enfeksiyonu beyinde enfeksiyonlara yol açabilir ve nörolojik sorunlara, beyin hasarına ve gelişim geriliğine neden olabilir.
- Solunum problemleri: Doğum sırası herpesi olan bebeklerde solunum problemleri, solunum sıkıntısı veya zatürre gibi durumlar ortaya çıkabilir.
Hamile bir kadında genital herpes varsa, enfeksiyonun doğum sırasında bebeğe geçme riskini azaltmak için sağlık uzmanıyla yakın bir işbirliği yapılmalıdır. Sağlık uzmanı, doğum sürecini ve gerekli önlemleri planlamak için uygun tedavi yöntemlerini önerir. Bu önlemler arasında doğum şeklinin (normal doğum veya sezaryen doğum) değerlendirilmesi, antiviral ilaçların kullanımı ve doğum öncesi antiviral tedavi bulunabilir.
Genital herpes enfeksiyonu olan bir anne adayıysanız veya enfekte olduğunuzdan şüpheleniyorsanız, en kısa sürede sağlık uzmanınıza danışmanız önemlidir.
Genital uçuk tanısı nasıl konulur?
Genital uçuk (genital herpes) tanısı genellikle bir sağlık uzmanı tarafından fiziksel muayene ve semptom analizi temelinde konulur. Tanı için izlenen adımlar şu şekildedir:
Anamnez alma: Sağlık uzmanı, semptomlarınızı, belirtilerin başlangıç zamanını, sıklığını ve şiddetini hakkında sizi sorgulayacaktır. Ayrıca daha önceki genital uçuk enfeksiyonları, cinsel geçmiş, risk faktörleri ve şu anda kullandığınız ilaçlar hakkında da bilgi alabilir.
Fiziksel muayene: Sağlık uzmanı, genital bölgeyi dikkatlice muayene edecektir. Genital uçuk belirtileri olan kabarcıklar, ülserler veya lezyonlar gözlenebilir.
Viral kültür testi: Kabarcık veya ülserden alınan bir örnek, laboratuvara gönderilerek virüsün varlığını doğrulamak için viral kültür testine tabi tutulabilir. Bu test, HSV’nin varlığını ve virüsün tipini belirlemeye yardımcı olabilir.
Polimeraz zincir reaksiyonu (PCR) testi: PCR testi, enfekte olan kişinin DNA’sını doğrulayarak HSV’nin varlığını tespit etmek için kullanılır. Bu test, enfeksiyonun varlığını ve virüsün tipini belirlemek için daha hassas bir yöntemdir.
Kan testi: Kan testleri, herpes antikorlarını tespit etmek için kullanılabilir. Bu testler, HSV enfeksiyonunun varlığını ve enfeksiyonun aktif olduğunu veya daha önce geçirildiğini gösteren antikor düzeylerini belirleyebilir.
Tanı, semptomların, fiziksel muayene bulgularının ve laboratuvar test sonuçlarının birleşimiyle konulur. Genital uçuk tanısı konulduktan sonra, uygun tedavi ve yönetim planını tartışmak için sağlık uzmanınızla birlikte çalışmanız önemlidir.
Genital herpese ne iyi gelir?
Genital herpes, bir virüs olan herpes simpleks virüsünün (HSV) neden olduğu bir enfeksiyondur. Genital herpesin kesin bir tedavisi bulunmamaktadır, ancak semptomların hafifletilmesi ve sürecin yönetilmesi için bazı tedavi seçenekleri bulunmaktadır. Genital herpesin yönetilmesine yardımcı olabilecek bazı tedavi yöntemleri:
- Antiviral ilaçlar: Genital herpesin tedavisinde antiviral ilaçlar en yaygın kullanılan tedavi yöntemidir. Bu ilaçlar, enfeksiyonun semptomlarını hafifletebilir, iyileşme süresini kısaltabilir ve tekrarlayan saldırıları önleyebilir. Antiviral ilaçlar reçeteyle temin edilebilir ve bir doktor tarafından yönlendirilmelidir.
- Ağrı kesiciler: Genital herpesle ilişkili ağrı ve rahatsızlığı hafifletmek için ağrı kesiciler kullanılabilir. Bunlar, parasetamol veya ibuprofen gibi over-the-counter ilaçlar olabilir. Ancak, kullanmadan önce bir sağlık uzmanına danışmanız önemlidir.
- Soğuk uygulama: Soğuk kompresler veya buz torbaları gibi soğuk uygulamalar, genital bölgedeki rahatsızlığı hafifletebilir. Bununla birlikte, buzun doğrudan cilde temasını önlemek için bir bez veya havlu kullanmanız önemlidir.
- Temizlik ve hijyen: Enfekte bölgenin temiz tutulması ve hijyenin sağlanması önemlidir. Genital bölgeyi temizlemek için ılık su ve hafif bir sabun kullanabilirsiniz. Tuvalet sonrası bölgeyi nazikçe kurulayarak ve temiz kıyafetler giyerek enfeksiyon riskini azaltabilirsiniz.
- İyi beslenme ve bağışıklık sistemi güçlendirme: Dengeli bir beslenme, bağışıklık sisteminizi güçlendirebilir ve vücudunuzun enfeksiyonla savaşmasına yardımcı olabilir. Düzenli egzersiz yapmak, yeterli uyku almak ve stresten kaçınmak da bağışıklık sistemini destekleyebilir.
Genital herpesle ilgili tedavi seçenekleri ve yönetim stratejileri konusunda en doğru bilgiyi sağlamak için bir sağlık uzmanına danışmanız önemlidir.
Genital Herpes tedavi yöntemleri nelerdir?
Genital herpes tedavi yöntemleri, semptomların hafifletilmesi, saldırıların sıklığının azaltılması ve bulaşıcılığın kontrol altına alınması üzerine odaklanır. Genital herpesin tedavi yöntemlerinin birkaç örneği:
- Antiviral ilaçlar: Genital herpesin tedavisinde en yaygın kullanılan yöntem antiviral ilaçlardır. Bu ilaçlar, HSV’nin üreme hızını azaltarak semptomların şiddetini ve süresini kısaltır. Genellikle oral tabletler veya krem şeklinde kullanılırlar. Antiviral ilaçların reçeteli veya reçetesiz olarak temin edilmesi mümkündür, ancak bir doktorun yönlendirmesiyle kullanılması önemlidir.
- Ağrı kesiciler: Genital herpesle ilişkili ağrı ve rahatsızlığı hafifletmek için ağrı kesiciler kullanılabilir. Parasetamol veya ibuprofen gibi over-the-counter ağrı kesiciler bu durumda yardımcı olabilir. Bununla birlikte, dozaj ve kullanım talimatlarını takip etmek önemlidir. Doktorunuzun önerilerini dikkate almanızda fayda vardır.
- Sitz banyosu: Sitz banyosu, genital bölgeyi sıcak suyla yıkama veya oturma banyosu şeklindeki bir yöntemdir. Sıcak su, semptomları hafifletebilir, tahrişi azaltabilir ve rahatlama sağlayabilir. Yapılması gereken, bir küvetin içine ılık su doldurmak ve genital bölgenizi bu suyun içinde oturarak temizlemektir. Ancak, enfekte bölgeyi temizlemek için aşırı sürtünmeden kaçınmak önemlidir.
- İyi hijyen: Genital bölgeyi temiz tutmak, enfeksiyonun yayılmasını önlemeye yardımcı olabilir. Tuvalet sonrası genital bölgeyi nazikçe temizlemek, antibakteriyel sabun kullanmamak ve kuru tutmak önemlidir. Ayrıca, enfekte bölgeye dokunmaktan kaçınmalı ve ellerinizi düzenli olarak yıkamalısınız.
- Partnerin bilgilendirilmesi ve korunma: Genital herpes olan kişilerin partnerlerini durumları hakkında bilgilendirmeleri önemlidir. Korunmak için prezervatif kullanmak ve saldırı dönemlerinde cinsel aktivitelerden kaçınmak önerilir.