Sünnet, geçmişten günümüze birçok toplumda hem geleneksel hem de dini sebeplerle uygulanan bir işlemdir ve tıbbi açıdan da çeşitli faydaları bulunmaktadır. Ancak, bu işlemin özellikle 2-5 yaş arasında uygulanması durumunda, çocukların psikolojik ve cinsel kimlik gelişimini olumsuz yönde etkileyebileceği bilinmektedir. Bu nedenle, çocuklarda en uygun zamanının yenidoğanlık dönemi ve ilk 6 ay olduğu belirtilmektedir. Ayrıca, işlemin uzman bir hekim tarafından ve uygun koşullarda gerçekleştirilmesi büyük önem taşımaktadır.
Erkek çocuğun cinsel organının uç kısmını örten derinin (prepüsyumun) cerrahi bir işlemle çıkarılmasıdır. Ancak, bu işlemin ciddi bir cerrahi prosedür olduğu unutulmamalıdır ve birkaç farklı yöntemle gerçekleştirilebilmektedir.
Özellikle erkek çocuklarının ilerleyen yaşlarda cinsel sağlığının ve işlevinin korunması bakımından cerrahi bir müdahale olduğu göz önünde bulundurulmalıdır. Bu nedenle, uygun şartlarda ve deneyimli bir sağlık profesyoneli tarafından yapılmasına özen gösterilmelidir.
Sünnet İşlemi ve Çocuk Gelişimi: 2-5 Yaş Arası Dikkat Edilmesi Gerekenler
Çocukların gelişimi, sadece fiziksel değil aynı zamanda psikolojik açıdan da önemlidir. Sünnet işlemi teknik olarak her yaşta uygulanabilse de genellikle 2-5 yaş arasındaki dönemde yapılmaması önerilmektedir. Bu dönemde çocuklar cinsel kimlik ve bilinç geliştirmeye başlarlar. Dolayısıyla, bu yaş aralığındaki bir çocuğa yapılan işlem, çocukta travmatik etkilere yol açabilir ve psikolojik gelişimini olumsuz yönde etkileyebilir.
Sünnet İşlemi İçin Uygun Ortam Ve Prosedürler
Bu işlem, kesinlikle steril bir hastane ortamında ve deneyimli bir hekim tarafından yapılmalıdır. Yenidoğan ve 3 aylık bebeklerde genellikle lokal anestezi tercih edilirken, daha büyük çocuklarda genel anestezi uygulanması daha uygun olabilir. İşlem öncesinde, hastane ortamında gerekli ekipmanlarla sterilizasyon sağlanır.
Ameliyat başlamadan önce, lokal veya genel anestezi uygulandıktan sonra işlem için hazırlık yapılır. Penis ucundaki cilt katlantısı kesilerek çıkarılır ve kanama kontrolü yapılır. Ameliyat bölgesi steril hale getirilir ve cilt yeni anatomiye uygun şekilde dikişle kapatılır.
Dikişler genellikle kendiliğinden eriyen türdendir, bu nedenle operasyon sonrası dikişlerin alınması gerekmez. Tüm bu prosedürler, çocuğun sağlığını ve konforunu sağlamak için dikkatle ve uzmanlıkla gerçekleştirilmelidir.
Yenidoğan Dönemindeki Sünnetin Avantajları
Yenidoğan döneminde yapılan işlemi, çeşitli avantajlar sunmaktadır. Bu işlem genellikle lokal anestezi kullanılarak gerçekleştirilir, böylece bebek aç kalmadan ve genel anesteziye ihtiyaç duymadan konforlu bir şekilde işlem olabilir. Yenidoğanların işlem sonrasında daha az ödem oluşur ve yara iyileşmesi daha hızlı gerçekleşir.
Ayrıca, işlem sırasında bebek ağrı hissetmez ve sünnet sonrası ilk 24 saat içinde oluşabilecek ağrı, ağrı kesicilerle kolayca kontrol altına alınabilir. Bu nedenle, bu işleminin yenidoğan döneminde gerçekleştirilmesi, çocuğun konforu ve sağlığı açısından önemli avantajlar sağlar.
Peygamber Sünneti ve Sünnetin Ertelenmesi
Bazı durumlarda çocuklara sünnet yapılmaması gerekebilir. Bunlardan biri, halk arasında Peygamber sünneti olarak adlandırılan hipospadias durumudur. Peygamber sünnetinde idrar deliği, normal yerinde olmaz ve düzeltme amacıyla sünnet derisi kullanılır. Bu nedenle, bu durumda işlem ilk etapta önerilmez. Ancak düzeltme cerrahisi yapıldıktan sonra gerçekleştirilebilir.
Ayrıca, hemofili ve diğer kan pıhtılaşma bozuklukları olan hastalara, kanamaya eğilimli olanlara ve üreme ile ilgili doğumsal hastalıkları bulunanlara sünnet yapılmadan önce gerekli tetkiklerin yapılması ve önlemlerin alınması önemlidir. Bu tür hastalıkların öncelikli olarak anatomik açıdan düzeltici ameliyatlarla ilgilenilmesi gerekebilir. Bu nedenle, çocukların sağlık durumu dikkate alınarak işlem planlanmalı ve gerektiğinde ertelenmelidir.
Sünnet İşleminin Önemli Tıbbi Faydaları
Ülkemizde ve dünyada genellikle dini ve geleneksel nedenlerle işlem uygulanırken, bazı durumlarda tıbbi zorunluluk veya koruyucu amaçlarla da işlemi gerçekleştirilmektedir. Hem dini ve geleneksel nedenlerle yapılan sünnetin hem de tıbbi amaçlı yapılan sünnetin çeşitli sağlık faydaları bulunmaktadır. Bu faydalar şöyle sıralanabilir:
- İşlem sonrası penisin temizlenmesi ve hijyeninin daha kolay olması, sünnetli erkeklerde idrar yolu enfeksiyonu riskinin azalmasına yardımcı olur.
- Cinsel yolla bulaşan hastalıkların (CYBH) görülme sıklığının daha düşük olması, sünnetli erkeklerde CYBH riskinin azalmasına katkıda bulunur.
- Sünnetsiz peniste görülebilecek olan darlık (fimozis) durumunun sünnetli erkeklerde daha az görülmesi, penis başında inflamasyon oluşma riskinin azalmasına yardımcı olur.
- Penis kanseri riskinin sünnetli erkeklerde daha düşük olması, sünnetin bu nadir görülen kanser türünden korunmada etkili olabileceğini göstermektedir.
- Sünnetli erkeklerin cinsel partnerlerinde rahim ağzı (serviks) kanseri riskinin daha düşük olması, kadınların bu kanser türünden korunmasına da katkı sağlayabileceğini işaret etmektedir.
Tüm bu sağlık faydaları göz önüne alındığında, tıbbi açıdan önemli bir prosedür olduğu ve doğru şekilde uygulandığında çeşitli sağlık yararları sağlayabileceği görülmektedir.
Sünnet İşleminin Uygun Koşullarda Yapılmasının Önemi
Çocuklarını sünnet ettirmeyi düşünen ebeveynlerin bu işlemi ciddiye alması son derece önemlidir. Cerrahi bir işlem olduğundan, mutlaka uzman bir cerrah tarafından ve uygun koşullarda gerçekleştirilmelidir. Uygun olmayan şartlarda yapılan işlemde, penisin gövde veya baş kısmında yaralanmalar ile estetik hatalar meydana gelebilir. Ayrıca, idrar kanalı yaralanmaları veya penisin gövdesi ve glans denilen baş kısmı gibi önemli bölgelerin zarar görmesi durumunda ciddi cerrahi müdahaleler gerekebilir.
Bu tür hataların düzeltilmesi bazen mümkün olmayabilir ve sonuçta organ kaybına kadar giden ciddi sorunlarla karşılaşılabilir. Bu nedenle, işlemin çocuk için en uygun koşullarda ve uygun bir cerrah tarafından yapılması, ileride olası sorunların önlenmesi açısından son derece önemlidir.
Ebeveynlerin, sünnet işlemi için seçecekleri sağlık kuruluşunu ve cerrahı dikkatle seçmeleri, işlem öncesinde ve sonrasında gerekli tüm önlemlerin alınmasını sağlamaları hayati önem taşır. Bu şekilde, çocuğun sağlığı ve güvenliği en üst düzeyde korunmuş olur.
İşlem sonrasında dikkat edilmesi gerekenler
- İşlemden hemen sonra ilk 2 gün boyunca çocukta ağrı, penis ucunda kızarıklık ve şişlik (ödem) görülebilir. Ağrı kesicilerin kullanımı ve çocuğun uzun süre ayakta kalmaması ile bu belirtiler hızla azalır. Penis, genellikle 2 hafta içinde normal görünümüne kavuşur.
- İkinci günün sonunda banyo yapılabilir. Ancak, bölgenin tahriş olmaması için suyun sıcaklığına dikkat edilmelidir.
- Bebek bezi kullanan çocuklar için işlem sonrası ilk 3-4 gün daha geniş bezler tercih edilmelidir. Tuvalet alışkanlığı kazanmış çocuklar ise yaşlarına ve kilolarına uygun sünnet külodu giymelidir.
- Bazı sünnet vakalarında ameliyat sonrası hafif kanama görülebilir. Bu durumda, hekime başvurmak önemlidir.
- İşlem sonrası 2 hafta sonra çocuk, temizliğinden emin olunan havuz ve denize girebilir.
Durmayan kanama, idrar yaparken sorun yaşanması, kötü kokulu akıntı gibi durumlarda veya 37,5 dereceyi geçen ateş görüldüğünde, derhal doktora başvurulmalıdır. Bu belirtiler, ciddi bir komplikasyonun işareti olabilir ve erken müdahale gerektirebilir.