Sinir Sıkışması Nedir?
Sinir sıkışması bir sinirin çevresindeki kemik, kıkırdak, kas veya tendon gibi dokular tarafından oluşturulan basınç sebebiyle meydana gelen bir durumdur. Baskı etkisi sonucunda sinir fonksiyonları olumsuz yönde etkilenir ve ağrı, sancı, karıncalanma ve uyuşma gibi belirtiler meydana gelebilir.
Farklı tiplerde sinir sıkışmaları mevcuttur. En çok karşılaşılan sinir sıkışma sendromları şu şekildedir;
- Karpal tünel sendromu
- Meralgia paresthetica
Karpal tünel sendromu; Karpal tünel sendromu genelde en sık görülen sinir sıkışmasıdır. Median sinir adı verilen yapının el bileği çevresinde sıkışması sonucu oluşmaktadır. Sinir kolun üst bölümlerinden başlayarak başparmağa kadar uzanım göstermektedir.
Bilekten geçiş noktası her zaman karpal tünel adı verilen bir yapı içerisinden olur. El bileğinde meydana gelen ödem gibi sorunlar tünel içerisinden geçen sinir üzerinde bir ekstra basınç oluşturur ve bu durum zaman içerisinde karpal tünel sendromu gelişimi ile sonuçlanabilir. Sinir sıkışması tiplerinde kartal tünel sendromu oldukça fazla görülmektedir.
Meralgia paresthetica
Sinir sıkışması tiplerinden olan meralgia paresthetica, hastaların bir kısmında görülmektedir. Uyluk bölgesinde yer alan ve duyu sinir olan “lateral femoral kutanöz sinir” alt ekstremitede geçtiği bölgelerde basıya maruz kaldığından bu tip sıkışma meydana gelebilir. Genel olarak uyluğun yan dış bölgesinde ağrı ve duyu kaybı ortaya çıkmaktadır. Belirtilerin tek taraflı oluşma eğilimi yüksektir.
Sinir Sıkışması Belirtileri
Sinir sıkışması sonucunda oluşan bazı belirtiler bölgeye göre değişkenlik göstermektedir. Genellikle boyun bölgesinde olan sıkışma omuza doğru yansıyan bir ağrı şeklinde ortaya çıkmaktadır. Servikal redikülopati olarak adlandırılan durumlarda ağrıya ek olarak birçok belirti daha oluşabilir:
Belirtileri;
- Boyun, omuz ve kollarda yanma şeklinde ağrı sızı
- Baş hareketlerinde ve ağrının şiddetinde oluşan değişkenlikler
- El bileğinde ve parmaklarda karıncalanma
- Omuz ve kol kaslarında güçsüzlük
- El, kol ve omuz bölgesinde his kaybı
Yukarıda ki birçok belirti sinir sıkışması durumuyla karşı karşıya kalan bireyler de rastlanabilir. Özellikle hastalar ellerini başının üzerine koyduğunda belirtilerin hafiflediği tespit edilmektedir.
Sinir Sıkışması Neden Olur?
Hastalarda dokuların sinirlere uyguladığı baskı sonucunda ortaya çıkan birçok nedeni vardır. Bunlar;
- Bel fıtığı
- Omurga üzerindeki omurlar arasındaki jölemsi maddenin dış tabakasının yırtılmasıyla ortaya çıkan disk fıtıklaşması sinirleri ve sinir köklerini sıkıştırabilmektedir.
- Travma ve yaralanmalar sonrasında ortaya çıkabilir.
- Oturuş ve duruş bozuklukları
- Ağır spor aktiviteleri
- Doğumsal anomaliler
- Genetik faktörler.
- Şeker hastalığı
- Tiroid düzensizlikleri ile kist ve tümör oluşumları da oluşturabilir.
Sinir Sıkışması Teşhisi
Hastanın şikâyetleri, fiziki muayene, elektrofizyolojık inceleme ve görüntüleme yöntemleri ile teşhis konulabilir.
Sinirin çalışıp çalışmadığı elektromiyografide (EMG) belli olarak hastaya müdahale edilir. Hastanın sinirlerinin iletiminde bir sorun varsa yeri ve derecesi belirlenir. Sinirlere elektrik uyarısı verilerek uygulanan elektromiyografide uyarının kasa ulaşıp ulaşmadığı, kasın bu uyarılara yanıtı da değerlendirilmektedir.
EMG işlemi sırasında özel bir cihaz ve elektrotlar aracılığıyla kas ve sinirlerden gelen uyarılar dijital ortama veri halinde aktarılmaktadır. Tüm veriler nörologlar tarafından yorumlanarak anormallik olup olmadığı değerlendirilmektedir.
Sinir Sıkışmasının Tedavisi
Tedavisi, hastanın durumuna ve hastanın sorunlarına göre özel bir planlama ile mümkün olabilmektedir. Sıkışma bölgesi belirlendikten sonra ağrının seyrine göç bant veya atel kullanımı ile bölge dinlendirilebilir.
Tedavisinde fizik tedavi süreci ve verilecek ilaçlar hastayı rahatlatmaktadır. Sıkışmanın seyri artarak devam ettiyse, eşyaları kavrayamama ya da his kaybı oluştuysa mutlaka cerrahi tedavi uygulanmalıdır. Sinir sıkışmasının durumuna göre ameliyat yapılıp yapılmayacağına net bir karar verilerek hareket sağlanacaktır. Genel itibariyle sinir sıkışmalarının büyük bir bölümünde fizik tedavi ve ilaçlar etkili olmaktadır.
Sinir Sıkışması Ameliyatı
Ameliyat anterior transpozisyon olarak isimlendirilir. Sinir sıkışması ameliyatı gevşetme ameliyatı ile birlikte sık yapılır. İlk etapta sinir tünelden alınır ve medial epikondilin ön tarafına taşınır. Ön tarafa taşınmasıyla sinirin gerginliğini azalmaktadır. Hastaların sinir cilt ve yağ tabakasının altında yer alan kasların üstüne, içine veya kasların altına transfer edilebilir. Kubital tünelin yer aldığı iç kemik çıkıntısı kemik kesimi ile çıkartılır. Bu durumdan sonra tünel ortadan kalkar ve sinir öne doğru yer değiştirir.
Ameliyatı Sonrası
Ameliyatı sonuçları genellikle başarılı ve günlük aktivitelere dönüşlerin hızlı olduğu bir ameliyat türüdür. Genel anlamda sistemde yer bulan akademik çalışmalarda tüm cerrahi yöntemlerinin sonuçları birbirine benzer bulunmuştur. Hastaların ihmal ettiği geç kalınmış, ciddi düzeyde sıkışma ve kas erimesi olan hastalarda cerrahi başarı oranı düşmektedir. Erken tanı ve tedavi cerrahinin başarısını belirleyen en önemli faktördür. Ameliyat sonrası normal hayata dönüş, hastanın önerilere riayet etmesi ile paralellik göstermektedir.
Sinir sıkışması ameliyatının sonuçları genellikle hasta açısından olumludur. Her cerrahi yöntem sinir sıkışması vakaları için genel itibariyle benzer bir başarı oranına sahiptir. Hastada sinir çok kötü bir şekilde bastırılmışsa veya kas kaybı varsa sinir normale dönemeyebilir ve bazı semptomlar ameliyattan sonra devam edebilir. Genelde sinirler yavaş iyileşir ve bu süreyi tam olarak saptamak mümkün değildir. Tedavinin geciktirilmemesi, derhal uygulamaya geçilmesi bu açıdan önem taşır.
Sıkça Sorulan Sorular
Sinir Sıkışması Olduğunu Nasıl Anlarız?
Hastalarda şayet karıncalanma hissi, duyu kaybı, ağrı, kaslarda güçsüzlük, el ve ayaklarda hareket güçlüğü ve iğne batıyormuş hissi varsa sinir sıkışmasının varlığından söz edilebilir. Bu tür belirtilerin yer aldığı durumlarda vakit kaybetmeden bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır. Bu tür vakalarda tedavi oldukça başarılı bir şekilde ilerlemektedir.
Kendi Kendine Geçer mi?
Sinir sıkışmaları, ağrı ve uyuşukluk ile kendini belli eden, hastaları işlemlerinde zorlayan rahatsızlıklardır. Hastaların sinirlerde meydana gelen sıkışmaların kendiliğinden iyileşmemesi dolayısıyla, sinir sıkışması belirtileri ile karşılaşıldığı vakit ilgili bölge mümkün olduğunca hareket ettirilmeden vakit kaybetmeksizin doktora başvurulmalıdır.
Hangi Doktora Gidilir?
Sinir sıkışması durumlarını saptamak ve kontrol etmek için genellikle beyin ve sinir cerrahisi uzmanlarının muayenesi ve tedavisi yeterli olmaktadır.
