Skolyoz, özellikle adını son dönemlerde daha sık bir şekilde duymaya başladığımız, temel olarak “omurga eğriliği” olarak bilinmektedir.
Skolyoza erken müdahale oldukça önemlidir. Genellikle büyüme dönemlerinde tanısı konulan skolyoz, erken tedavi söz konusu olmadığında kişinin yaşamını son derece olumsuz yönde etkileyebilir. Skolyoz ameliyatı çok sık yapılan bir ameliyat olarak bilinmektedir. Omurganın sağa ya da sol tarafa doğru eğilmesi neticesinde ortaya çıkan skolyoz; hastanın kalça, göğüs kafesi ve kürek kemiklerini oldukça büyük oranda etkilemektedir.
Skolyoz ameliyatı erken müdahale noktasında büyük bir önem arz etmektedir. Kız çocuklarında ağırlıklı olarak daha sık bir şekilde görülen skolyoz hastalığının nedenlerini ve belirtilerini iyice inceleyerek tedavi uygulanmalıdır.
Skolyoz Nedir?
Skolyoz ameliyatının uygulanması gerektiği belirtiler skolyoz rahatsızlığından kaynaklı olarak ortaya çıkmaktadır. İnsan vücudunda ki tüm ağırlığı taşıma görevi gören omurgamız, güçlü bir köprü niteliğindedir. Bacaklar ve baş bölgesi arasında uzanmakta olan omurga, omur adı verilen kemiklerden oluşmaktadır. Omur adı verilen kemikler, eklem, disk ya da bağ dokuları sayesinde birbirine tutunma şansı bulurlar.
Sağlıklı ve güçlü bir omurga yapısı, hareketlerimizi ve yaşam kalitemizi son derece olumlu yönde etkiler. Skolyoz ameliyatının detaylarına değinmeden önce neden skolyoz ameliyatının neden çok önemli olduğunu kısa detaylar vererek anlatmak gerekir. Omurga yapımızın dış görünüşü önden arkaya ya da arkadan öne bakarken düz olması gerekir. Ön arka görünüşte omurganın eğrilmesine skolyoz denilir. Adölesan İdiopatik Skolyoz bir diğer adıyla ergenlik skolyozu en sık görülen skolyoz türüdür. Skolyoz ameliyatı özellikle bu tarz vakalarda oldukça önemli bir tedavi yöntemi olarak bilinmektedir.
Skolyoz Ameliyatı Süreçleri
Skolyoz tedavi süreçlerinin başarılı olması adına tanının doğru zamanda konulması oldukça önemlidir. Skolyoz tedavisinde cerrahi yöntem, önemli bir opsiyon olarak değerlendirilir; fakat skolyoz ameliyatı, ihtiyaç halinde başvurulan bir seçenek olarak değerlendirilebilir. Eğer egzersiz yöntemlerine ve korsenin varlığına rağmen belli bir süre izlenen hastada bir gelişme tespit edilmezse, eğrilik derecesine bağlı olarak skolyoz ameliyatı uygulanabilir.
Skolyoz ameliyatı genelde hastalığın 40-50 derecelerinde, kişinin gelecekte yaşam kalitesini çok ciddi düzeyde tehdit etmeye başladığı için uygulanabilir. Skolyoz hastalığında egzersiz yöntemlerine ve korsenin varlığına rağmen belli bir süre izlenen hastada bir gelişme tespit edilmezse skolyoz ameliyatı uygulanmaktadır. Skolyoz ameliyatında sadece eğriliğin açısı değil hastanın içinde bulunduğu ruh hali, yaşı ve diğer özel sağlık problemleri de oldukça önemlidir.
Skolyoz ameliyatı öncesinde iki farklı yaklaşım söz konusudur. Arka ve ön girişim olmak üzere ameliyatı iki farklı duruma göre ayırt edebiliriz. Cerrahi yöntemlerin sonucunda eğriliğin ilerlemesinin durdurulması ve mümkün olan en iyi kozmetik görünümün elde edilmesi ilk hedeftir. Skolyoz ameliyatında omuriliğin korunması oldukça önemlidir.
Skolyoz Ameliyatı Detayları
Hasta ve hekim arasında ki iletişim oldukça geniş bir zaman dilimine yayılmalıdır. Skolyoz ameliyatında hastanın tüm süreçleri değerlendirilerek, en iyi değerlendirme yapılması sağlanır. Skolyoz ameliyatı sonrasında omurganın esneme yeteneği azalmaktadır. Önden yaklaşımlarda genellikle kol altı bölgelerinde bir çalışma yürütülür ve göğüs kafesi kaldırılmak sureti ile gerekli müdahale gerçekleşir. Önden yaklaşımda operasyon devamında mutlaka korse kullanımı gerekmektedir.
Skolyoz ameliyatı için özel olarak belirlenmiş bir yaş aralığı yoktur. Skolyoz ameliyatında kararı tamamen uzman doktor vermektedir. Gerekli tahliller ve hastanın geçmişi detaylı incelenerek skolyoz ameliyatına karar verilir. Skolyoz ameliyatı hastanın durumuna bağlı olarak genelde 4 ile 7 saat aralığında süren bir ameliyattır.
Skolyoz Ameliyatı Sonrası
Skolyoz ameliyatı sonrasında ilk gece hasta genellikle yoğun bakımda tutulmaktadır. Skolyoz ameliyatı sonrası ilk günden itibaren hasta yatak kenarında oturtulur ve bacak egzersizleri ile sürece sağlıklı bir adım atılır. Skolyoz ameliyatından sonraki gün hasta mobilize edilir ve yürümeye başlar. Skolyoz ameliyatından sonra semptomların şiddetine ve yapılan cerrahinin büyüklüğüne göre hasta 4-5 gün veya bir hafta hastanede izlenir. Skolyoz ameliyatından sonra hasta taburculuk aşamasına geçirilerken, egzersiz programına alınmaktadır.
Skolyoz ameliyatı sonrasında doktor hastayı belirli aralıklar periyodik kontrollere çağrılmaktadır.
Sıkça Sorulan Sorular
Skolyoz Ameliyatında Ölüm Riski Var mı?
Skolyoz ameliyatlarında ölüm riskleri yok denecek kadar az düzeydedir. Cerrahi müdahale de yaşanan aksaklıklar, çok az da olsa tehlike arz edebilir.
D Vitamini Eksikliği Skolyoz Yapar mı?
Skolyozlu bireylerde d vitamini gibi vitamin değerlerin düşük olduğu görülür; ancak vitamin ya da mineral tek başına skolyoza sebebiyet vermez.
Skolyoz Egzersizle Düzelir mi?
Skolyoz tedavi süreçlerinde mutlak suretle bir egzersiz programı verilir. Egzersiz konusundaki ihtiyaç ya da yoğunluk, tümüyle hastalığın ilerleme düzeyi ile ilintilidir. Egzersiz tedavisi sayesinde ilerlemenin durdurulması ve yavaşlatılması konusunda destek sunulur. Egzersizler tek başına skolyoz ilerlemesini durdurmaz.
Skolyoz Hastalarının Yapmaması Gerekenler Nelerdir?
Skolyoz hastalarının omurga eğriliği nedeniyle ağır aktivitelerden ya da egzersizlerden uzak olması gerekir. Egzersiz programların doktor kontrolünde oluşturulması önemlidir. Halter jimnastik güreş sporların yapılmaması önerilir. Yüzmenin gösterilmiş iyi yönde bir etkisi olmazken son çıkan yayınlarda kötü yönde etkisi olabileceği bildirilmiştir.
Skolyoz Hastalığı Zamanla İlerler mi?
Skolyoz hastalığı büyümeyle beraber belli bir artış göstermektedir. Çocukluk döneminde çoğu zaman yaşam kalitesini tehdit edecek düzeyde olmadığı için cerrahi müdahaleye gerek görülmez ama eğiklik zaman içinde artabilmektedir. Belli derecenin üzerinde eğrilikler erişkin yaşlarda da ilerlemeye devam etmektedir.
Skolyoz Ne Zaman Ameliyat Edilmelidir?
Skolyoz ameliyatı her yaşta yapılabilmektedir. Genelde 40 derece üzeri eğriliklerde cerrahi önerilirken hızlı ilerleme gösteren hastalarda eğrilik derecesine bakılmaksızın da cerrahi uygulanabilir.
Skolyoz 18 Yaşından Sonra İlerler mi?
Yaş ilerledikçe omurganın üzerine binen yük artacağı için eğrilik derecesi artış gösterebilir. Mutlaka süreç hekim hekim tarafından yakından takip edilmelidir.
Skolyoz Hastaları Nasıl Beslenmeli?
Skolyozun genel olarak beslenmeyle ilişkisi bulunmayan bir hastalıktır. Her halükarda sağlıklı bir hayat sürdürmek için dengeli beslenmek ve düzenli olarak egzersiz yapmak gerekmektedir. Sağlıklı beslenen kişilerde skolyozun ilerlemesinin önlenmesi ve tedavisinde beslenme önerisi bulunmamaktadır.
Son yıllarda çıkan yayınlarda D vitamini seviyelerinin skolyoz hastalarında düşük bulunduğu bildirilmiştir. Fakat sebep mi sonuç mu olduğu bilinmemektedir. Erken başlangıçlı ve nöromusküler skolyozlu çocuklarda beslenme ve d vitamini desteği cerrahi öncesinde ve sonrasında çok önemlidir. Her ameliyat sonrası olduğu gibi düzenli su tüketimi de hastanın iyileşmesi açısından önemli bir faktördür.
Skolyoz Hastaları Nasıl Yatmalı?
Skolyoz hastalarında yanlış yatak seçimi oldukça sıkıntılı bir durum olarak bilinmektedir. Doğru bir yatakta yatmak hayat kalitenizi yükseltebilir. Bazen skolyoz ağrı ve sertliklerle sebep olabilir. Bu durumlarda yaka seçimi önem kazanır.
Yatak vücut duruşunu ideal pozisyonda tutar ise omurgayı oluşturan eklemlerde aşırı zorlanma olmaz ve ağrı azaltılabilir. Vücudun çıkıntılarının üzerinde oluşan yatmaya bağlı basınç az olursa ağrı da azalır. Yatak konforu kişiden kişiye değişir. Ama genellikle bası noktalarını rahatlatmak omurga dizilimini desteklerse yararlı olacaktır. Skolyoz ameliyatından sonraki süreçte de hasta düzenli beslenme ve sağlıklı bir uyku düzeniyle hayatını daha sağlıklı bir şekilde devam ettirebilir.