AIDS (Edinsel Bağışıklık Yetmezliği Sendromu), HIV adı verilen bir virüsün neden olduğu bir enfeksiyon hastalığıdır. HIV virüsü, vücudun bağışıklık sisteminin hücrelerini hedef alır ve zamanla bu hücreleri öldürür. Bu, vücudun enfeksiyonlara, kanserlere ve diğer sağlık sorunlarına karşı direncini azaltır. AIDS, HIV enfeksiyonunun son evresidir ve bu durumda bağışıklık sistemi ciddi şekilde zayıflamıştır ve hasta birçok farklı enfeksiyon ve kansere açık hale gelir.
HIV virüsü, korunmasız cinsel temas, kan yoluyla, anne sütü veya doğum yoluyla bulaşabilir.
AIDS, henüz tamamen tedavi edilemeyen bir hastalıktır, ancak antiretroviral ilaçlarla tedavi edilebilir ve kontrol altına alınabilir. Önleyici tedbirler alarak HIV enfeksiyonundan korunmak mümkündür.
AIDS hastalığı belirtileri nelerdir?
AIDS’in belirtileri, HIV enfeksiyonunun son evresinde ortaya çıkar ve kişinin bağışıklık sistemi ciddi şekilde zayıflamıştır. Bu nedenle, AIDS’in belirtileri, çeşitli enfeksiyonlar ve kanserler nedeniyle oluşan sağlık sorunlarına bağlı olarak değişebilir. AIDS belirtileri her zaman aynı olmayabilir ve kişiden kişiye farklılık gösterebilir. Bazı yaygın belirtiler şunlardır:
- Uzun süreli ishal
- Kilo kaybı ve iştahsızlık
- Ateş
- Terleme (özellikle gece terlemeleri)
- Yorgunluk ve halsizlik
- Ciltte döküntüler
- Ağız, boğaz veya genital bölgede yaralar veya enfeksiyonlar
- Zatürree veya diğer solunum yolu enfeksiyonları
- Kanserler (özellikle Kaposi Sarkomu gibi cilt kanserleri)
- Nörolojik problemler (örneğin, unutkanlık, kas zayıflığı, konuşma veya yürüme güçlüğü)
AIDS nasıl bulaşır?
HIV, kan, spermler, vajinal sıvılar, anal salgılar ve anne sütü gibi vücut sıvıları yoluyla bulaşabilir. HIV bulaşması için genellikle vücut sıvıları doğrudan temas etmelidir, bu yüzden korunmasız cinsel ilişki, paylaşılan enjektörler veya kan nakli (özellikle HIV enfeksiyonu olan kişilerden) gibi yollarla HIV bulaşabilir. HIV, hamile bir kadından bebeğe de bulaşabilir.
HIV bulaşması için kan veya cinsel sıvılar gibi vücut sıvılarının doğrudan teması olması gerekir, bu nedenle HIV’in hava yoluyla veya öksürme veya hapşırma yoluyla yayıldığı bilinmemektedir. HIV ile yaşayan insanlarla birlikte olmanın veya birlikte yaşamanın HIV bulaşmasına neden olmadığı da bilinmektedir.
AIDS tanısı nasıl konur?
HIV testi, HIV antikorlarını veya virüsün kendisini tespit etmek için kullanılır. Kan testi, tükürük testi veya idrar testi yoluyla HIV testi yapılabilir. Test sonuçları pozitif ise, daha fazla test yapılması gerekir.
CD4 sayımı testi, bir kişinin bağışıklık sisteminin ne kadar hasar gördüğünü belirlemeye yardımcı olur. Normalde, sağlıklı bir kişinin CD4 sayısı 500 ila 1.600 hücre arasında olmalıdır. AIDS tanısı konulabilmesi için, CD4 sayısı 200 hücrenin altına düşmüş olmalıdır.
AIDS tanısı konulabilmesi için, HIV enfeksiyonunun belirtilerinden en az birinin varlığı da gereklidir. Bunlar arasında ateş, kilo kaybı, gece terlemeleri, tekrarlayan enfeksiyonlar ve kanser belirtileri yer alabilir. HIV enfeksiyonu veya AIDS ile ilgili endişeleriniz varsa, bir sağlık uzmanına başvurmanız önerilir.
AIDS hastalığı tedavi yöntemleri nelerdir?
AIDS hastalığının tamamen tedavisi mümkün değildir ancak antiretroviral (ARV) ilaçlar kullanılarak HIV enfeksiyonunun ilerlemesi yavaşlatılabilir ve hastalığın belirtileri kontrol altında tutulabilir. Ayrıca, HIV enfeksiyonu ve AIDS ile ilişkili enfeksiyonlar için farklı tedavi seçenekleri de mevcuttur.
Antiretroviral (ARV) İlaçları: ARV ilaçları, HIV enfeksiyonu ve AIDS’in tedavisinde en yaygın kullanılan tedavi yöntemidir. Bu ilaçlar, HIV’in çoğalmasını engelleyerek enfeksiyonun ilerlemesini yavaşlatır ve hastalığın belirtilerini kontrol altında tutar. Bu ilaçlar, genellikle bir kombinasyon halinde kullanılır ve doktor tarafından önerilen dozlarda alınır.
Bağışıklık Sistemini Güçlendirici İlaçlar: AIDS hastalarında, bağışıklık sistemi ciddi şekilde zayıflamıştır. Bu nedenle, bazı ilaçlar bağışıklık sistemini güçlendirerek hastalıkların önlenmesine yardımcı olur.
Antibiyotikler: HIV enfeksiyonu ve AIDS hastalarında sık görülen enfeksiyonlar için antibiyotikler kullanılabilir.
Antifungal İlaçlar: AIDS hastalarında mantar enfeksiyonları sık görülür. Bu nedenle, antifungal ilaçlar kullanılarak enfeksiyonların tedavisi mümkündür.
Antiviral İlaçlar: HIV enfeksiyonunun yanı sıra, diğer viral enfeksiyonlar için antiviral ilaçlar kullanılabilir.
Tedavi seçenekleri hastanın durumuna ve hastalığın ilerlemesine bağlı olarak değişebilmektedir.
