Paratiroid Adenom Ameliyatı Nedir, Nasıl Yapılır?

Paratiroid adenom, paratiroid bezlerinde (boyunun arkasındaki dört küçük bez) ortaya çıkan bir tür benign (iyi huylu) tümördür. Bu tümörler, paratiroid hormonu (PTH) adı verilen bir hormon salgılarlar ve vücuttaki kalsiyum seviyelerinin düzenlenmesine yardımcı olurlar. Normalde, paratiroid bezleri, kan kalsiyum seviyeleri düştüğünde PTH salgılarlar ve kemiklerdeki kalsiyum depolarını serbest bırakarak kalsiyum seviyelerinin yükselmesine yardımcı olurlar. Paratiroid adenomları ise aşırı miktarda PTH salgılarlar ve kalsiyum seviyelerinin yükselmesine neden olurlar. Bu durum, hiperparatiroidizm olarak adlandırılır ve böbrek taşları, kemik erimesi ve diğer sağlık sorunlarına neden olabilir.

Paratiroid adenomları genellikle semptomatik değildir ve çoğu zaman rastlantısal olarak tespit edilirler. Bununla birlikte, hiperparatiroidizm semptomları arasında yorgunluk, zayıflık, kemik ağrısı, kas zayıflığı, kilo kaybı, iştahsızlık ve diğer semptomlar yer alabilir.

Tedavi genellikle paratiroid bezlerinin cerrahi olarak çıkarılmasını içerir. Cerrahi müdahale, paratiroid adenomunun neden olduğu semptomların düzelmesine ve kalsiyum seviyelerinin normalleşmesine yardımcı olabilir. Ancak bazı durumlarda, cerrahi müdahaleye uygun olmayan hastalar için ilaç tedavisi veya diğer tedaviler önerilebilir.

Paratiroid adenomları, genellikle tedavi edilebilen ve prognozu iyi olan benign tümörlerdir. Ancak, semptomları tedavi edilmezse, hiperparatiroidizm ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu nedenle, semptomlarınız varsa veya kalsiyum seviyeleriniz yüksekse, bir doktorla konuşmanız önerilir.

Paratiroid Bezleri Nedir Ne İşe Yarar?

Paratiroid bezleri, boyunun arkasında bulunan küçük bezlerdir. Her insanın dört adet paratiroid bezi vardır. Paratiroid bezleri, vücuttaki kalsiyum seviyelerini kontrol eden paratiroid hormonu (PTH) salgılarlar.

Paratiroid bezleri, vücuttaki kalsiyum seviyelerini düzenlerler. Aynı zamanda, böbreklerdeki kalsiyumun emilimini arttırarak ve bağırsaktaki kalsiyumun emilimini arttırarak kalsiyum seviyelerinin yükselmesine yardımcı olurlar.

Paratiroid bezlerinde oluşan birçok sağlık sorunu, bu bezlerin normal işleyişini etkileyebilir. Örneğin, paratiroid adenomları, paratiroid bezlerindeki benign tümörlerdir ve aşırı miktarda PTH salgılarlar, bu durumda hiperparatiroidizm olarak adlandırılır ve kemik erimesi, böbrek taşları ve diğer sağlık sorunlarına neden olabilir.

Ayrıca, paratiroid bezlerindeki kanserler, nadir olmakla birlikte, PTH salgılayabilirler ve hiperparatiroidizme neden olabilirler. Bu durum, malign hiperkalsemi olarak adlandırılır ve tedavisi acil tıbbi müdahale gerektirir.

Paratiroid bezlerindeki bir diğer rahatsızlık ise, paratiroid hormonu ile ilişkili olarak ortaya çıkan bir hastalık olan sekonder hiperparatiroidizmdir. Bu durum, böbrek hastalığı, D vitamini eksikliği ve benzeri sağlık sorunları ile ilişkilidir ve kemik erimesi gibi birçok ciddi sağlık sorununa yol açabilir.

Bunlara bağlı olarak; paratiroid bezleri, vücuttaki kalsiyum seviyelerini kontrol etmek için önemli bir rol oynarlar ve bu nedenle, sağlıklı bir yaşam sürdürmek için bu bezlerin sağlıklı işleyişini korumak önemlidir.

Paratiroid Adenomunun Belirtileri Nelerdir?

Paratiroid adenomu, paratiroid bezinde meydana gelen iyi huylu bir tümördür. Bu tümör, aşırı miktarda paratiroid hormonu (PTH) salgılar ve bu durum hiperparatiroidizm olarak adlandırılır. Hiperparatiroidizm belirtileri, şunları içerebilir:

1. Zayıflık ve yorgunluk: Aşırı PTH seviyeleri, enerji seviyelerinde azalmaya ve halsizliğe neden olabilir.
2. Kemik ağrısı ve osteoporoz: Aşırı PTH seviyeleri, kemiklerin zayıflamasına ve ağrıya neden olabilir. Osteoporoz, kemiklerin kırılgan hale gelmesi durumudur ve paratiroid adenomu olan kişilerde daha sık görülebilir.
3. Böbrek taşları: Aşırı PTH seviyeleri, böbreklerde kalsiyum birikimine neden olabilir ve böbrek taşlarına yol açabilir.
4. Mide bulantısı ve kabızlık: Aşırı PTH seviyeleri, mide bulantısı, kusma ve kabızlık gibi sindirim sorunlarına neden olabilir.
5. Yüksek kan basıncı: Aşırı PTH seviyeleri, yüksek kan basıncına neden olabilir.
6. İdrar yaparken sıkışma: Aşırı PTH seviyeleri, idrar yaparken sıkışmaya ve idrar yolu enfeksiyonlarına neden olabilir.
7. Mental bulanıklık: Aşırı PTH seviyeleri, mental bulanıklık, unutkanlık ve zihinsel netliğin azalması gibi belirtilere neden olabilir.

Paratiroid adenomu belirtileri genellikle yavaş yavaş gelişir ve bazen hiç belirti göstermezler. Ancak, yukarıdaki belirtilerden herhangi birini ya da birkaçını yaşıyorsanız, hiperparatiroidizm olup olmadığınızı belirlemek için doktorunuza danışmanız önemlidir.

Paratiroid Adenom Neden Olur?

Paratiroid adenomunun nedeni tam olarak bilinmemektedir. Genellikle bu durum genetik faktörlerden, radyasyona maruz kalmaktan veya bazı endokrin bozukluklardan adenom oluşumu gözlemlenebilmektedir.

Paratiroid adenomunun en yaygın belirtisi, hiperkalsemi adı verilen yüksek kalsiyum seviyeleridir. Bu durum, kalsiyumun kemiklerden kana salınmasına neden olur ve böbreklerden atılamayan fazla kalsiyum böbrek taşı oluşumuna neden olabilir. Ayrıca, yorgunluk, kas güçsüzlüğü, mide bulantısı, kabızlık, depresyon ve hafıza problemleri gibi belirtiler de görülebilir.

Paratiroid adenom tedavisi, hastanın belirtilerine ve kalsiyum seviyelerine bağlıdır. Küçük adenomlar genellikle takip edilirken, büyük adenomlar cerrahi müdahale gerektirir. Cerrahi işlem, adenomun çıkarılmasını içerir ve bu genellikle başarılı sonuçlar verir.

Paratiroid Adenomlar Nasıl Teşhis Edilir?

Paratiroid adenomların tanısı, hastanın semptomları, fizik muayenesi, kan testleri ve görüntüleme testleri kullanılarak konulabilir. Kandaki kalsiyum, fosfor, PTH ve D vitamini düzeyleri ölçülür. Yüksek kalsiyum ve PTH seviyeleri, paratiroid adenomunun bir işareti olabilir. Fosfor düzeyi de düşük olabilir.

Görüntüleme testleri arasında ultrasonografi, sintigrafi ve manyetik rezonans görüntüleme (MRI) bulunur. Ultrasonografi, boyunun üst kısmındaki bezleri görüntülemek için kullanılır ve adenomları belirleyebilir. Sintigrafi, paratiroid bezlerinin işlevlerini değerlendirmek için kullanılır. MRI, adenomun boyutunu ve yerini belirlemeye yardımcı olabilir.

Bazen paratiroid adenomlar, asemptomatik olabilir ve tesadüfen bir rutin kan testi sırasında tespit edilebilir. Bu nedenle, bazı durumlarda, paratiroid adenomları tespit etmek için rutin kan testleri yapmak önemlidir.

Bunlara bağlı olarak; paratiroid adenomlar, belirtileri ve görüntüleme testleri ile teşhis edilir. Erken teşhis, uygun tedavinin başlaması için önemlidir ve potansiyel sağlık komplikasyonlarını önlemeye yardımcı olabilir.

Paratiroid Adenom Ameliyatı Nasıl Yapılır?

Paratiroid adenom ameliyatı, boyunun üst kısmındaki paratiroid bezlerinde meydana gelen tümörün çıkarılmasını içerir. Yapılan bu ameliyat, hiperkalsemi ve diğer sağlık sorunlarının tedavisi için gereklidir. Ameliyat genellikle genel anestezi altında yapılır ve hastanede bir gece yatış gerektirebilir.

Ameliyat sırasında, cerrah paratiroid adenomunun yerini belirleyerek ve boyutunu değerlendirerek, adenomu çıkarır. Adenomun yerinin belirlenmesi için görüntüleme testleri kullanılır. Ameliyat, genellikle boyunun ön tarafından veya yanından küçük bir kesi ile yapılır. Kesi, yara izi minimalize edilecek şekilde yapılmaya çalışılır. Paratiroid ameliyatı; ameliyat yöntemine göre ve paratiroid adenomunun boyunda yerleştiği yere göre yaklaşık olarak 30 dk – 3 saat arasında sürebilmektedir.

Doktorumuz, adenomun çıkarılması sırasında, diğer paratiroid bezlerine zarar vermemeye özen gösterir. Bazı durumlarda, adenom, paratiroid bezlerinin birinde yer alır ve bu nedenle adenomun çıkarılması, o bezin de çıkarılmasını gerektirir. Bu durumlarda, diğer paratiroid bezleri işlevlerini yerine getirmek için yeterli kalabilirler.

Ameliyat sonrası, hasta genellikle bir gece hastanede kalır. İyileşme süreci, kişinin yaşına, genel sağlık durumuna ve ameliyatın boyutuna bağlıdır. Ameliyat sonrası ağrı yönetimi için ilaçlar verilir ve hastanın boyun hareketleri sınırlı olabilir. Tüm bunlara bağlı olarak; paratiroid adenom ameliyatı, paratiroid bezlerinde meydana gelen tümörlerin tedavisi için yapılan bir cerrahi işlemdir. Ameliyat, genellikle başarılıdır ve hastaların çoğu hızla iyileşir. Ameliyat sonrası, hastaların doktorları ile düzenli takipler yapması gerekebilir.

Paratiroid adenom ameliyatı ile ilgili sık sorulan sorular

Paratiroid Adenomu Alınmazsa Ne Olur?

Paratiroid adenomu, paratiroid bezinden kaynaklanan bir tümördür ve genellikle aşırı parathormon salınımına neden olur. Eğer paratiroid adenomu tedavi edilmez veya alınmazsa, aşağıdaki sorunlara neden olabilir:

• Hiperparatiroidizm: Paratiroid adenomu, hiperparatiroidizm olarak bilinen bir duruma yol açar. Bu durumda, parathormon seviyeleri yükselir ve kan kalsiyum düzeyleri artar. Yüksek kalsiyum düzeyleri böbrek taşları, kemik kaybı, kemik kırıkları, yorgunluk, kas zayıflığı, mide-bağırsak sorunları ve böbrek yetmezliği gibi çeşitli semptomlara neden olabilir.
• Kemik sağlığı sorunları: Yüksek parathormon seviyeleri, kemiklerden kalsiyum çekilmesine neden olur. Bu durum, kemik yoğunluğunun azalmasına ve osteoporoz gelişimine yol açabilir. Osteoporoz, kemiklerin zayıflaması ve kırılgan hale gelmesi anlamına gelir, bu da düşmelere ve kırıklara yatkınlığı artırır.
• Böbrek taşları: Yüksek kalsiyum düzeyleri, böbreklerde kalsiyum birikimine ve böbrek taşı oluşumuna yol açabilir. Böbrek taşları, şiddetli böbrek ağrısı, idrar yollarının tıkanması ve enfeksiyon riski gibi sorunlara neden olabilir.
• Sindirim sorunları: Hiperparatiroidizm, mide ve bağırsaklarla ilgili sorunlara yol açabilir. Bu durum, mide bulantısı, kusma, kabızlık veya ishal gibi sindirim sorunlarına neden olabilir.

Paratiroid adenomu tedavi edilmezse, bu komplikasyonlar ilerleyebilir ve hastanın yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir. Bu nedenle, tanı konduğunda veya semptomlar ortaya çıktığında paratiroid adenomunun tedavi edilmesi önemlidir. Genellikle cerrahi müdahaleyle paratiroid adenomu çıkarılır ve bu, hiperparatiroidizmin düzelmesini sağlar ve komplikasyon riskini azaltır.

Paratiroid Adenomu Kanser Mi?

Paratiroid adenomları genellikle iyi huylu (benign) tümörlerdir ve kanser değildir. İyi huylu tümörler, normal hücre sınırları içinde büyür ve genellikle yayılma eğilimi göstermezler. Paratiroid adenomları da genellikle bu şekilde davranır.

Ancak, nadir durumlarda paratiroid adenomu kanserleşebilir. Bu duruma paratiroid kanseri veya paratiroid karsinomu denir. Paratiroid kanseri çok nadir bir durumdur ve paratiroid bezinden köken alan kanserlerin sadece küçük bir yüzdesini oluşturur. Paratiroid kanseri genellikle hızlı büyüyebilir ve çevre dokulara yayılabilir.

Paratiroid ameliyatından sonra nelere dikkat edilmeli?

Paratiroid ameliyatından sonra, iyileşme süreci için dikkat etmeniz gereken bazı önemli noktalar vardır. Paratiroid ameliyatından sonra dikkate almanız gereken bazı öneriler:

• Doktorunuzun Talimatlarını Takip Edin: Ameliyat sonrası dönemde doktorunuz size özel talimatlar verecektir. Bu talimatlara sıkı sıkıya uyun ve herhangi bir şüphe veya sorunuz olduğunda doktorunuza danışın.
• İyileşme Sürecine Odaklanın: Ameliyat sonrası dönemde iyileşmeye odaklanın. Dinlenmek, yeterli uyku almak, yeterli sıvı tüketmek ve sağlıklı bir beslenme düzenine dikkat etmek önemlidir. İyileşme süreci her birey için farklı olabilir, bu yüzden vücudunuzun ihtiyaçlarına kulak verin.
• İlaçları Düzenli Kullanın: Doktorunuz tarafından reçete edilen ilaçları düzenli olarak kullanın. Bunlar arasında ağrı kesiciler, antibiyotikler veya kalsiyum takviyeleri olabilir. İlaçları doğru dozda ve zamanında almak önemlidir.
• Yara Bakımı: Ameliyat sonrası yara iyileşmesini desteklemek için yara bakımına dikkat edin. Yara bölgesini temiz ve kuru tutun. Doktorunuzun önerdiği pansumanları yapın ve yara enfeksiyonu belirtileri (kızarıklık, şişlik, aşırı ağrı) olması durumunda doktorunuza başvurun.
• Fiziksel Aktivite ve Egzersiz: Ameliyattan sonra doktorunuzun önerdiği şekilde fiziksel aktivite ve egzersiz yapmaya başlayın. Başlangıçta hafif aktivitelerle başlayabilir ve zamanla normal aktivite düzeyinize dönebilirsiniz. Ancak aşırı zorlayıcı egzersizlerden kaçının ve doktorunuza danışın.
• Kalsiyum Düzeylerini İzleyin: Paratiroid ameliyatı sonrasında kalsiyum düzeyleriniz izlenmelidir. Paratiroid bezi çıkarıldıysa veya hasar gördüyse, kalsiyum düzeylerinde dalgalanmalar olabilir. Semptomlar arasında uyuşma, karıncalanma, kas spazmları veya yorgunluk bulunur. Herhangi bir sorun olduğunda doktorunuza başvurun.
• Düzenli Takip Kontrolleri: Ameliyat sonrası düzenli takip kontrollerine katılın. Bu kontrollerde doktorunuz iyileşme sürecinizi değerlendirecek, gerekirse kan testleri ve görüntüleme çalışmaları yapılacaktır.