EKG Nedir?
EKG, Elektrokardiyografi’nin kısaltmasıdır. Elektrokardiyografi, kalbin elektriksel aktivitesini ölçen ve kaydeden bir tıbbi testtir. Kalbin elektriksel aktivitesi, kalp kaslarının kasılmasını sağlamak için oluşturduğu elektrik sinyalleridir.
EKG, kalp atışlarının ritmini, hızını, düzenliliğini ve diğer elektriksel özelliklerini değerlendirmek için kullanılır. Bu test, birçok kalp hastalığının teşhisinde yardımcı olur ve kalp krizi, ritim bozuklukları, kalp yetmezliği ve diğer kalp sorunlarının belirlenmesine yardımcı olabilir.
EKG’nin tipik bir kaydı, P dalgası, QRS kompleksi ve T dalgası adı verilen farklı bileşenleri içerir. Bu bileşenler, kalp kaslarının farklı bölümlerinin elektriksel aktivitesini temsil eder.
EKG Nasıl Çekilir?
EKG çekimi, genellikle bir tıbbi uzman veya teknisyen tarafından yapılır ve aşağıdaki adımları içerir:
Hastanın göğsü, kol ve bacaklarının temiz ve kuru olduğundan emin olun. Ciltteki yağ, ter veya krem gibi maddeler, elektrotların düzgün bir şekilde yapışmasını engelleyebilir, bu nedenle cilt temizlenmelidir.
Hastanın üzerini çıkarmasını isteyebilirsiniz. Genellikle hastanın göğsü açık olacak şekilde yatar pozisyonda veya belirli bir pozisyonda durması istenebilir.
Elektrotlar, yapışkan pedler veya metal plakalar şeklinde olabilir. Genellikle göğüs, sol kol ve sol bacak üzerine yerleştirilirler. Elektrotlar, belirli noktalara doğru şekilde yerleştirilmelidir ve her bir elektrotun belirli bir renge veya harfe sahip olduğu işaretlenmiş olabilir.
- Göğüs elektrotları: Göğsün farklı noktalarına elektrotlar yerleştirilir. Örneğin, V1 elektrotu sağ köprücük kemiğinin hemen solunda, V2 elektrotu ise sağ köprücük kemiğinin hemen sağında yer alır. V3, V4, V5 ve V6 elektrotları ise göğsün sol tarafında sırasıyla belirli noktalara yerleştirilir.
- Kol ve bacak elektrotları: Sol kol ve sol bacak üzerine elektrotlar yerleştirilir. Bu elektrotlar, kalp aktivitesinin farklı açılarından alınan sinyalleri kaydetmeye yardımcı olur.
Elektrotlar yerleştirildikten sonra, EKG kaydı başlatılır. Kayıt süresi genellikle birkaç saniyeden birkaç dakikaya kadar sürebilir. Sinyallerin düzgün bir şekilde kaydedildiğinden emin olmak için hastanın sakin olması ve gerektiğinde nefes alıp vermesi istenebilir.
EKG kaydı tamamlandıktan sonra, sonuçlar bir grafik şeklinde sunulur. Bu grafik, doktorunuzun kalp ritmini, hızını, düzenliliğini ve diğer elektriksel özelliklerini değerlendirmesine yardımcı olur. Doktorunuz gerekirse ek testler yapabilir veya sonuçları başka uzmanlara danışabilir.
Çekim genellikle hızlı ve ağrısız bir işlemdir. Profesyonel bir sağlık uzmanı veya teknisyen tarafından yapılması, doğru sonuçların elde edilmesini sağlar.
EKG Neden Çekilir?
- Kalp hastalığı değerlendirmesi: EKG, kalp hastalığı belirtileri olan bireylerde kalp sağlığını değerlendirmek için kullanılır. Göğüs ağrısı, nefes darlığı, çarpıntı gibi semptomlarla başvuran hastalarda EKG çekimi, kalp krizi veya diğer kalp sorunlarının olup olmadığını belirlemeye yardımcı olabilir.
- Ritim bozuklukları: EKG, kalp ritmindeki düzensizlikleri değerlendirmek için kullanılır. Aritmiler olarak adlandırılan ritim bozuklukları, kalp atışlarının hızında, düzenliliğinde veya kalp odacıklarının düzgün şekilde kasılmasında anormalliklere neden olabilir. EKG, ritim bozukluklarının türünü tanımlamak ve tedavi planını belirlemek için önemli bir araçtır.
- Kalp krizi tespiti: EKG, akut koroner sendrom (kalp krizi) şüphesi olan bireylerde kullanılır. Kalp krizi, kalp kasının yeterli oksijen alamaması sonucunda oluşan bir durumdur. EKG, kalp krizinin belirtilerini ve kalp kasının hasarını gösterebilir ve acil tıbbi müdahale gerektiren durumları tespit edebilir.
- Kalp yetmezliği takibi: EKG, kalp yetmezliği olan bireylerde kalp fonksiyonunu izlemek için kullanılır. Kalp yetmezliği, kalbin yeterli miktarda kan pompalayamadığı durumdur. EKG, kalp kasının zayıf kasılma veya gevşeme belirtilerini gösterebilir ve tedaviye yanıtı takip etmek için kullanılabilir.
- İlaç etkileri veya elektrolit dengesizlikleri: Bazı ilaçlar veya elektrolit dengesizlikleri, kalp elektriksel aktivitesinde değişikliklere neden olabilir. EKG, bu değişiklikleri izlemek ve ilaç tedavisinin veya elektrolit düzeltmesinin etkilerini değerlendirmek için kullanılabilir.
- Sağlıklı bireylerde rutin kontroller: EKG, bazen sağlıklı bireylerde rutin kontrollerin bir parçası olarak da çekilebilir. Bu, kalp sağlığını izlemek, potansiyel risk faktörlerini değerlendirmek veya bazı kalp hastalıklarının erken belirtilerini yakalamak için yapılır.
EKG’de Kalp Ritmi Kaç Olmalıdır?
Normal bir yetişkinde, dinlenme halindeki normal kalp atım hızı genellikle 60 ila 100 atım arasında olmalıdır. Bu aralık, normal sinüs ritmi olarak adlandırılan düzenli ve sağlıklı bir kalp ritmini yansıtır.
Ancak, her bireyin kalp atım hızı biraz farklı olabilir ve birçok faktöre bağlı olarak değişebilir. Fiziksel aktivite düzeyi, yaş, stres seviyesi, ilaç kullanımı ve diğer tıbbi durumlar gibi faktörler, bireyin normal kalp atım hızını etkileyebilir.
Bazı durumlarda, düşük veya yüksek kalp atım hızları normal olmayabilir ve altında veya üstünde olabilir. Bradikardi olarak adlandırılan düşük kalp atım hızı genellikle 60 atımın altında olurken, taşikardi olarak adlandırılan yüksek kalp atım hızı genellikle 100 atımın üzerinde olabilir. Bu durumlar genellikle belirli bir neden veya kalp sorunuyla ilişkilidir ve doktor tarafından değerlendirilmesi gereken durumları gösterebilir.
EKG çeşitleri nelerdir?
Holter EKG
Bir süre boyunca (genellikle 24 saat veya daha uzun) kalp ritmini sürekli olarak kaydeden bir taşınabilir EKG cihazıdır. Bu cihaz, hastanın normal günlük aktivitelerini yaparken kalp ritminin değişikliklerini izlemek ve ritim bozukluklarını tespit etmek için kullanılır.
Holter EKG cihazı, göğüs üzerine bağlanan elektrotlar aracılığıyla kalp ritmini kaydeder. Elektrotlar, hastanın göğsüne yapıştırılır ve bir kablo vasıtasıyla cihaza bağlanır. Cihaz küçük ve taşınabilir olduğu için hastalar günlük aktivitelerini sürdürebilirler.
Holter EKG, birçok farklı durumun değerlendirilmesinde kullanılır. Bunlar arasında ritim bozukluklarının teşhisi, kalp atım hızının kontrolü, kalp krizi sonrası takip, ilaç tedavisi etkinliğinin izlenmesi ve semptomlara neden olan kalp ritim değişikliklerinin saptanması yer alır.
Cihazın kaydettiği veriler, kalp ritmindeki düzensizlikleri, taşikardi (yüksek kalp atım hızı) veya bradikardi (düşük kalp atım hızı) gibi anormallikleri, aritmi adı verilen ritim bozukluklarını ve kalp bloklarını tespit etmeye yardımcı olur. Bu veriler, doktorunuzun tanı koymak, tedavi planı oluşturmak veya mevcut tedaviyi ayarlamak için kullanacağı bilgileri sağlar.
Holter EKG, genellikle kısa süreli EKG kaydı yapmanın yeterli olmadığı durumlarda veya semptomların düzensiz olduğu durumlarda kullanılır. Bu yöntem, kalp ritmiyle ilgili sorunların daha kapsamlı bir şekilde değerlendirilmesini sağlar ve gerçek yaşam koşullarında kalp ritmi aktivitesini izleyebilir.
Eforlu EKG
Bir kişinin egzersiz yaparken kalp ritmini ve kalp fonksiyonunu değerlendirmek için kullanılan bir testtir. Egzersiz sırasında kalp ritmindeki değişiklikleri izlemek ve kalp damarlarının durumunu değerlendirmek amacıyla uygulanır.
Eforlu EKG, genellikle bir egzersiz bisikleti veya koşu bandı gibi egzersiz ekipmanı üzerinde yapılır. Kişi, belirli bir süre boyunca düşük yoğunluklu egzersiz yapar ve bu süre boyunca kalp ritmi, kan basıncı ve elektrokardiyogram (EKG) kaydedilir.
Bu test, kalp hastalığı belirtileri olan bireylerde kalp fonksiyonunu değerlendirmek ve koroner arter hastalığını tespit etmek için kullanılır. Egzersiz sırasında kalp ritmindeki değişiklikler, kalp damarlarının daralması veya tıkanıklığına bağlı olarak kalp kasının yeterli miktarda oksijen alamaması durumunda ortaya çıkar.
Eforlu EKG testi sırasında, egzersiz süresi boyunca kalp hızı, ritim, kan basıncı ve EKG kaydedilir. Bu veriler, kalp ritminde anormallikleri, iskemi adı verilen oksijen eksikliği belirtilerini veya kalp damarlarının daralmasını gösteren belirtileri değerlendirmek için kullanılır.
Eforlu EKG, kalp krizi riski değerlendirmesi, egzersiz toleransının değerlendirilmesi, ritim bozukluklarının saptanması ve koroner arter hastalığı tanısının desteklenmesi gibi durumlarda kullanılır. Test sonuçları, doktorunuzun kalp sağlığınızı değerlendirmesi ve uygun tedavi planını belirlemesi için kullanılır.
EKG bozukluğu nedir?
Kalp atışlarının düzensiz bir hale gelmesi denilebilmektedir. Ritim bozukluğu sırasında kalp çok hızlı atabilir, çok yavaş atabilir veya düzensiz atabilir. Çoğu zamanda da aritmi zararsız olmakla birlikte bazıları hayatı tehdit edecek düzeyde ciddi olabilmektedir.
EKG bozukluğu kişide; Ritim bozukluğu sırasında kalp vücuda yeterli kanı gönderemediğinde kişide nefes darlığı, baygınlık, bayılma bazen de ani ölüm meydana gelebilir. Yine de ritim bozuklukları sıklıkla çok iyi tedavi edilebilen hastalıklardır.
EKG’nin riski var mı? EKG yan etkisi olan bir işlem midir?
EKG nin herhangi bir riski yoktur. Tamamen ağrısız, acısız yapılan bir işlemdir. Uygulanan test yaklaşık olarak birkaç dakika sürebilmektedir.
Kalp hastalıkları EKG de gözlemlenebilir mi?
EKG sırasında kalbin ritim ve iletim bozuklukları, yavaş çalışması ile seyreden hastalıkları belirlenebilmektedir. Kalp damarlarında daralma veya kalbin beslenmesinde problemleri EKG ile gözlemlenebilmektedir.