Odyometri, işitme fonksiyonlarını değerlendirmek için kullanılan bir dizi testlerdir. Bu testler, işitme kaybının derecesini, türünü ve varsa nedenini belirlemeye yardımcı olabilir.
Odyometri işitme testi genellikle bir kulak burun boğaz uzmanı veya işitme uzmanı tarafından yapılır. Bu testler, işitme kaybı olan bireylerde sıklıkla kullanılır. İşitme kaybı, yaşlanma, gürültü maruziyeti, genetik faktörler veya bazı ilaçların yan etkileri gibi çeşitli faktörlerden kaynaklanabilir.
Odyometri işitme testi, işitme kaybının derecesini belirlemek için kullanılan birkaç farklı testi içerir. Bu testler arasında saf ses eşiği testi, kelime tanıma testi, impedans testi ve odyometrik değerlendirme yer alır.
Odyometri işitme testi, işitme kaybının derecesini, türünü ve varsa nedenini belirlemek için son derece önemlidir. Bu testler sayesinde işitme kaybı olan bireyler, işitme cihazları veya diğer tedavilerle uygun şekilde yönlendirilebilirler. Bu da işitme kaybının hayat kalitesi üzerindeki olumsuz etkilerini azaltabilir.
İşitme testi (Odyometri) nasıl yapılır?
Odyometri işitme testi, işitme kaybının derecesini, türünü ve varsa nedenini belirlemeye yardımcı olur. İşitme testleri, işitme kaybı olan bireylere uygun tedavilerin belirlenmesinde kritik bir rol oynar. Odyometri işitme testi, aşağıdaki testlerden oluşmaktadır:
- Saf Ses Eşiği Testi: Bu testte, işitme cihazlarının farklı frekanslardaki sesleri ne kadar yüksek bir seviyede duyabildiğiniz ölçülür. İşitme uzmanı, kulaklık veya kulak içine yerleştirilen bir cihaz kullanarak farklı frekanslardaki sesleri çalar. Testi yapan kişi, sesleri duyduğu anda bir düğmeye basar. Bu test sayesinde işitme kaybının derecesi belirlenir.
- Kelime Tanıma Testi: Bu test, işitme kaybınızın işitsel bir rahatsızlık olup olmadığını belirlemek için kullanılır. İşitme uzmanı, farklı ses seviyelerinde kelime listelerini okur ve sizden kelimeyi tekrar etmenizi isteyecektir. Bu test, işitme kaybının işitsel rahatsızlıkla ilişkili olup olmadığını belirlemeye yardımcı olur.
- Impedans Testi: Bu test, kulak zarı, orta kulak ve iç kulak gibi işitme sistemi bileşenlerinin işlevlerini değerlendirmek için kullanılır. Bu test sırasında, işitme uzmanı bir kulaklık veya kulak içine yerleştirilen bir cihaz kullanarak basınç değişiklikleri yaratır. Bu test, işitme kaybının nedenini belirlemeye yardımcı olabilir.
- Odyometrik Değerlendirme: Bu test, işitme kaybının nedenini belirlemek için kullanılır. Bu testte, işitme uzmanı, işitme kaybının nedenini belirlemek için farklı frekanslarda ve ses seviyelerinde çeşitli sesler çalar.
Odyometri işitme testi, genellikle bir saat kadar sürer. Test sırasında, işitme uzmanı size talimat verecektir. Test sonunda, işitme kaybının derecesi, türü ve nedeni hakkında bilgi sahibi olacaksınız. Bu bilgiler, işitme kaybınızın tedavisi için uygun bir plan hazırlamanıza yardımcı olacaktır.
İşitme testi (Odyometri) ne zaman yapılır?
Bir kişi işitme sırasında azalma hissediyorsa veya yakınları tarafından uyarılar alıyorsa zaman kaybetmeden bir Kulak Burun Boğaz uzmanı hastalıklarına başvurmanız sağlık açısından büyük önem taşımaktadır. Bir kişinin hiçbir sağlık sorunu olmasa bile belirli bir yaşın üzerinde, belirli aralıklarla işitme testinin yapılmasında fayda vardır. İşitme testinde erken teşhis, ilerleyen yaşa paralel olarak işitme sorunları yaşama riskinizin artmasıdır. 45-65 yaş arasındaki kişilerin yüzde 14’ünde işitme kaybı görülür. Bu oran 65 yaş üstündeki kişilerde yüzde 30 seviyelerindedir.
İşitme kaybı neden olur?
Yetişkinlerde ortaya çıkan işitme kaybı birçok farklı nedenlere bağlı olarak değişebilmektedir. Bu nedenler arasında;
- Kulakta meydana gelen şiddetli enfeksiyon oluşumu
- Kulak içerisinde yüksek miktarda kir birikiminin oluşması
- Menenjit hastalığı
- Kulak zarının bulunduğu bölgeye yakın yere darbe almak
- Herhangi bir yerde uzun süre yüksek sese maruz kalmak
- Ailede görülen genetik işitme sorunları
- Kulakta tümör oluşumu ya da polip sorunu meydana gelmesi
- Bazı kemoterapi ilaçları ya da antibiyotik kullanımı
İşitme testi neden yapılmaktadır?
İşitme testleri genellikle duyma sırasında bir sorun olduğu düşünülen kişiler için tercih edilmektedir. En sık yaşanan durumlardan biri ise kişi normal duyduğunu düşünse de yakınlarından biri onu uyararak işitme testi yaptırmasını önerebilir. Çünkü işitme kaybı olan kişiler genellikle bu durumu yaşadıklarını fark etmezler. Hatta diyecek olursak işitme kaybı yaşayan kişi etrafındakilerin sessiz konuştuğunu bile düşünebilmektedir.
- Bir ortamda bulunduğunuz da televizyon veya radyonun sesini sürekli yükseltme ihtiyacı duyuyorsanız
- Etrafınızdaki kişilerden çok yüksek sesle konuştuğunuza dair uyarılar alıyorsanız
- Kulaklarınızda bir çınlama hissi oluşuyorsa
- Konuşma sırasında veya bulunduğunuz ortamdaki sesleri boğuk olarak duyuyorsanız
- Etrafınızdaki kişiler konuşuyorken ‘f’, ‘s’ ve ‘t’ gibi ünsüz harfleri içeren sözcükleri duymakta zorlanıyorsanız
- İnsanların konuşmalarını duyamamak ya da algılayamamaktan çekinerek kalabalık ortamlardaki sosyal etkinliklere gitmeye çekiniyorsanız bir işitme testi yaptırmayı düşünebilirsiniz.
İşitme kaybı tedavi yöntemleri
İşitme kayıplarında bazıları tedavi edilebilirken bazıları tedavi edilememektedir. Eğer ortaya çıkan sorun dış kulak yolunda buşon ya da yabancı cisim ise, uzman doktor tarafından aspirasyon yöntemi, ya da hassas bir cımbız ile veya buşonu eritici damlalar kullanılarak temizlenmesi yeterli olabilmektedir. Sorun orta kulak enfeksiyonu ise dış kulak yolu enfeksiyonu ise antibiyotik tedavileri, ödem ve şişliği azaltacak ağrıyı giderecek antiinflamatuar tedavi ve burun tıkanıklığını açacak ilaçlar tercih edilebilmektedir. Eğer kulak zarı arkasında, kronik iltihaplı sıvı birikimi, ya da zarın yırtılmasına yol açabilecek bir durum görülürse, kulak burun boğaz uzmanı tarafından kulak zarına timpanostomi tüpü takılabilir. Kulak zarında hasar oluştuysa bu hasarın tamiri gerekebilir.
- İşitme cihazları: İşitme cihazları ile sözel ve işitsel iletişimi yeniden kurup geliştirmeye yardımcı olabilmektedir.
- Koklear implant: Koklear implant işitme cihazlarının yardımcı olmadığı kimi hastalarda sesi dış ortamdan atarak doğrudan işitme sinirine aktaran cihazları temsil eder.
- Yardımcı dinleme cihazları: Burada yardımcı dinleme cihazları arasında telefon amplifikatörleri, kişisel FM sistemleri ve TV dinleme cihazları bulunabilmektedir.
- İlaçlar: Altta yatan Meniere gibi bir takım hastalıklar tespit edildiği takdirde, bunların tedavisinde çeşitli ilaçlar kullanılabilir.
İşitme testi sonucu kaç olmalıdır?
Odyometri sonucu basınç değeri olarak -50 ila +50 arası normal değer olarak kabul edilmektedir.
Yüzde kaç işitme kaybında cihaz takılır?
70 – 90 dBHL arasındaki işitme kayıplarına ileri düzeyde işitme kaybı olduğu netleştirilmiştir. Bu gibi vakalarda çok güçlü işitme cihazları takılmaktadır ya da implant gerekebilmektedir.
Hafif işitme kaybı düzeltilebilir mi?
Geçici işitme kayıplarında işitme kaybının tedavisi mümkündür. Kalıcı işitme kayıplarında ise bu mümkün olmayıp bireyin yaşam kalitesinin arttırılması için tıbbi cihazlara başvurulmaktadır. Hafif, orta ve ileri derecede işitme kayıpları için işitme cihazları veya orta kulak implantları sıklıkla çözüm olabilmektedir. İleri ve çok ileri derecedeki işitme kayıpları için ise koklear implant önerilmektedir. Ancak işitme cihazı kullanımı ile işitme düzelmektedir.
İşitme kaybının dereceleri nelerdir?
İşitme kaybının dereceleri genellikle aşağıdaki gibi sınıflandırılır:
- Normal işitme: 0-25 desibel arası (günlük konuşma ve düşük seslerin duyulması)
- Hafif işitme kaybı: 26-40 desibel arası (fısıltı veya sessiz konuşmaların bazen zor duyulması)
- Orta derecede işitme kaybı: 41-55 desibel arası (normal konuşmaların duyulmasında zorluk)
- Orta-ileri derecede işitme kaybı: 56-70 desibel arası (yüksek sesli konuşmaların duyulmasında zorluk)
- İleri derecede işitme kaybı: 71-90 desibel arası (çoğu konuşmanın duyulamaması)
- Ağır derecede işitme kaybı: 91 desibel ve üzeri (konuşmaların neredeyse hiç duyulamaması)
Bu derecelendirme genel bir kılavuz olup, işitme kaybının derecesi kişiden kişiye ve hangi frekansta seslerin duyulamadığına bağlı olarak değişebilir. Bir audiolog veya uzman, işitme testi sonuçlarına dayanarak işitme kaybının derecesini belirler ve bu derecelendirmeyi yapar.