Polikistik over sendromu (PKOS veya PKO), üreme çağındaki kadınların %5-10’unda görülen bir durumdur ve kadınlarda en yaygın infertilite (kısırlık) nedenlerinden biri olarak kabul edilir. Ancak, doğru tedavi ile polikistik over sendromunun doğurganlık üzerindeki olumsuz etkisi giderilebilir. Polikistik over sendromunun tam olarak neden olduğu henüz kesin olarak bilinmemekle birlikte, genetik faktörlerin rol oynadığı düşünülmektedir.
Polikistik over sendromunun belirtileri şunlardır:
- Adet düzensizlikleri (35 günden daha seyrek adet görme)
- Ergenlik döneminde bir veya iki adet dönemi sonrası adet görememe
- Yumurtlama sorunları
- Hirsutizm (aşırı tüylenme)
- Androjenlerde (erkeklik hormonları) artış
- Yumurtalıkların tipik ultrason görüntüsü
- Kronik sivilceler
- Saç dökülmesi
- Obezite
- Akantozis nigrikans (cildin bazı bölgelerinde koyu renkli ve kalınlaşmış görünüm)
- İnfertilite (hamile kalmada zorluk)
- Ses kalınlaşması
Polikistik over sendromu hastalığının belirtileri bunlardır.
Polikistik over sendromu: Sağlık problemlerine davetiye çıkarıyor
Polikistik over sendromu, tedavi edilmediği durumlarda bir dizi fiziksel ve psikolojik sağlık sorununa yol açabilir. Bu sorunlar arasında yüksek tansiyon (hipertansiyon), kalp-damar hastalıkları, psikolojik rahatsızlıklar (depresyon, anksiyete, panik bozukluk, sosyal fobi), diyabet (şeker hastalığı), karaciğer yağlanması gibi durumlar bulunmaktadır. Bu nedenle, bireyler polikistik over sendromunun belirtilerini fark ettiklerinde, konusunda uzman bir doktora başvurmalı ve tedaviye zaman kaybetmeden başlamalıdır.
Eş zamanlı kilo kontrolü desteklenmeli: Polikistik over sendromu tedavisi hakkında bilgi
Polikistik over sendromu tedavisi, bireyden bireye değişiklik gösterebilir. Tedavi yöntemleri belirlenirken hastanın yaşam tarzı, tercihleri, hastalığın seyri, fiziksel sağlık durumu gibi birçok faktör göz önünde bulundurulur. Polikistik over sendromu olan bireyler genellikle kilo artışı yaşarlar, bu nedenle beslenme ve diyet uzmanına başvurarak kilo kontrolünü sağlamak önemlidir. Bu şekilde, tedavi sürecinde eş zamanlı olarak kilo kontrolü desteklenir.
Polikistik over sendromu tedavisi ve gebelik
Polikistik over sendromu tedavisi sonrasında, tıbbi müdahaleler ve kilo kaybıyla birlikte adet düzensizliklerinde önemli düzelme görülebilir. Yumurtlama probleminin çözülmesiyle birlikte bazı durumlarda gebelik doğal olarak gerçekleşebilir. Devam eden adet düzensizlikleri durumunda, yumurtlamayı uyarıcı ilaçlar ve hormon iğneleri kullanılabilir. Bu süreçte, takip edilen gelişen yumurtalardan gebelik oluşturulması için normal ilişki önerilebilir veya aşılama yöntemi uygulanabilir.
Ancak, 3-4 kez yapılan takip ve aşılama denemeleri sonrasında gebelik elde edilemediği durumlarda, tüp bebek yöntemi önerilebilir. Polikistik over sendromu olan hastaların tüp bebek tedavisinde özel dikkat gerektiren durumlar bulunmaktadır. Bu nedenle, tedavi sürecindeki her adımda hasta ve doktor arasında dikkatli bir iletişim ve takip önemlidir.
Ovaryan hiperstimülasyon sendromuna (OHSS) dikkat!
Polikistik over sendromunda yumurtalık uyarılması, tüp bebek tedavisinin kritik bir aşamasıdır. İlaç dozunun düzgün bir şekilde ayarlanmaması durumunda aşırı yanıt gelişebilir. Yumurtalıkların aşırı uyarılması sonucunda OHSS olarak adlandırılan bir tablo ortaya çıkabilir. Eğer OHSS tedavi edilmezse, ölümcül sonuçlara yol açabilir. Bu nedenle, polikistik over sendromu olan hastalar için tüp bebek tedavisinde en önemli nokta OHSS’den korunmaktır.
Gebelik şansı artmış polikistik over sendromlu hastalarda, normal hastalara göre daha düşük ilaç dozu ile tüp bebek tedavisine başlanmalıdır. Düşük dozda yanıt alınamazsa, doz yavaş yavaş artırılmalıdır. İlaç dozu düşük tutulmasına rağmen aşırı uyarılma meydana gelirse, yumurtalar HCG yerine agonist ilaçlarla çatlatılmalıdır. Oluşan tüm embriyolar dondurulur (total freezing). Gebelik gerçekleşmediği için 7-10 gün içinde OHSS tablosu geriler ve hasta normale döner. Takip eden 1-2 ay içinde donmuş embriyolar çözdürülerek transfer edilir. Bu şekilde hem OHSS’den korunulmuş olur hem de polikistik over sendromu olan hastalarda tüp bebek tedavisi ile gebelik elde edilmiş olur.
Tüp bebek başarı oranları polikistik over sendromunda yüksektir
Polikistik over sendromunda tüp bebek başarı oranları oldukça yüksektir. Çiftin özelliklerine bağlı olarak değişmekle birlikte, tüp bebek tedavisinde hamilelik şansı genellikle %40-50 civarındadır. Polikistik over sendromunda ise bu şans daha da artmaktadır. Bu sendromda, kısırlık nedeni belirlenir ve ilaçlarla bu sorun çözülür. Dolayısıyla, polikistik over sendromunda tüp bebek tedavisi şansı diğer hasta gruplarına göre daha yüksektir. Polikistik over hastalarının önemli bir kısmında, tüp bebek tedavisi sonucunda ilk denemede hamilelik elde edilir.
