Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar

Cinsel yolla bulaşan hastalıklar (CYBH), cinsel ilişki yoluyla kişiden kişiye yayılan hastalıklardır. CYBH’ler birçok farklı enfeksiyonu içerebilir ve belirtiler cinsiyet, yaş, enfeksiyon tipi ve kişinin bağışıklık sistemi durumuna göre değişebilir. Bazı yaygın CYBH’ler şunlardır:

• Klamidya: Kadın ve erkeklerde görülen bir enfeksiyondur ve genellikle hiçbir belirti göstermez. İdrar yolu enfeksiyonlarına neden olabilir ve tedavi edilmediğinde kısırlığa neden olabilir.
• Gonore (Bel soğukluğu): Erkek ve kadınlarda enfeksiyona neden olan bir bakteriyel enfeksiyondur. Belirtiler idrara çıkma sırasında yanma ve akıntıdır. Tedavi edilmediğinde üreme organlarında enfeksiyonlara neden olabilir ve kısırlığa sebep olabilir.
• HPV (İnsan Papilloma Virüsü): Erkeklerde ve kadınlarda genital siğillere neden olan bir virüs türüdür. Bazı tipleri kansere neden olabilir.
• Herpes: İki tipi vardır; tip 1 ve tip 2. Genellikle ağzın etrafında ve dudaklarda çıkan soğuk yaralarla ilişkilendirilir ancak genital bölgede de enfeksiyona neden olabilir. Tedavisi yoktur ve sık sık tekrarlayabilir.
• Frengi (Sifiliz): Bakteriyel bir enfeksiyondur ve erkek ve kadınları etkiler. Belirtiler, ağız yoluyla alınan yaralardan cinsel yolla yayılan döküntülere kadar değişebilir.

Bu nedenle, cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korunmak için korunmasız cinsel ilişkiden kaçınılmalı ve düzenli olarak testler yapılmalıdır.

Cinsel Yolla Hastalıklar Nasıl Bulaşır?

Cinsel yolla bulaşan hastalıklar, cinsel temas sırasında enfekte bir kişiden sağlıklı bir kişiye bulaşır. Bu hastalıkların çoğu bakteri, virüs veya parazitler tarafından oluşturulur ve cinsel temas sırasında enfekte olan kişinin vücut sıvıları yoluyla diğer kişiye bulaşabilir. Cinsel yolla bulaşan hastalıkların en yaygın şekilleri şunlardır:

• Klamidya: Bakteriler tarafından oluşturulur ve vajina, serviks, penis, rektum ve boğazda enfeksiyona neden olabilir.
• Bel soğukluğu (gonore): Bakteriler tarafından oluşturulur ve vajina, serviks, penis, rektum ve boğazda enfeksiyona neden olabilir.
• Frengi (sifiliz): Bakteriler tarafından oluşturulur ve vücutta enfeksiyona neden olabilir.
• HPV (Human Papillomavirus): Virüsler tarafından oluşturulur ve cinsel temasla enfeksiyona neden olabilir.
• Herpes: Virüsler tarafından oluşturulur ve cinsel temasla enfeksiyona neden olabilir.
• Hepatit B ve C: Virüsler tarafından oluşturulur ve cinsel temasla enfeksiyona neden olabilir.

Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıkların Belirtileri Nelerdir?

Cinsel yolla bulaşan hastalıkların belirtileri, hastalığın türüne, enfekte olan kişinin bağışıklık sistemine ve enfeksiyonun süresine göre değişebilir. Bazı cinsel yolla bulaşan hastalıkların hiçbir belirtisi olmayabilir, ancak hastalığın bulaştığı kişi enfeksiyonun yayılmasına neden olabilir. Bazı belirtiler ise şunları içerebilir:

• Klamidya: İdrar yaparken yanma, vajinal akıntı, karın ağrısı, ateş, bulantı, kusma.
• Bel soğukluğu (gonore): İdrar yaparken yanma, vajinal akıntı, penis akıntısı, rektal kanama veya akıntı, boğaz ağrısı.
• Frengi (sifiliz): Şankr olarak adlandırılan ağrısız yaralar, cilt döküntüleri, ateş, baş ağrısı, kas ağrıları, yorgunluk.
• HPV (Human Papillomavirus): Genital bölgede siğiller, kanser öncesi lezyonlar.
• Herpes: Ağrılı kabarcıklar ve ülserler, kas ağrısı, ateş, baş ağrısı.
• Hepatit B ve C: Karaciğer hasarı, sarılık, karın ağrısı, halsizlik, iştah kaybı.

Bu belirtiler genellikle cinsel temas sonrasında ortaya çıkarlar, ancak bazen belirtiler yoktur veya başka bir enfeksiyonla karıştırılabilirler.

Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıkların Tanısı Nasıl Konur?

Cinsel yolla bulaşan hastalıkların tanısı, enfeksiyonun türüne, hastalığın süresine ve semptomlara göre değişebilir. Ancak, cinsel yolla bulaşan hastalıkların teşhisi genellikle şu yollarla konulur:

• Fizik muayene: Genital bölgede şüpheli lezyonlar veya yaraları araştırmak için fizik muayene yapılabilir.
• Kan testi: Bazı cinsel yolla bulaşan hastalıklar için kan testi yapılabilir. Örneğin, hepatit B ve C için kan testi, HIV için antikor testi yapılabilir.
• İdrar testi: Klamidya ve bel soğukluğu (gonore) gibi bazı cinsel yolla bulaşan hastalıkların tanısı için idrar testi yapılabilir.
• Kültür testi: Bel soğukluğu (gonore) gibi bazı enfeksiyonlar için kültür testi yapılabilir.
• Biyopsi: Şankr gibi bazı cinsel yolla bulaşan hastalıkların teşhisi için biyopsi gerekebilir.

Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıkların Tedavisi Nasıl Olur?

Cinsel yolla bulaşan hastalıkların tedavisi enfeksiyonun türüne ve şiddetine bağlıdır. Çoğu durumda, tedavi antibiyotik veya antiviral ilaçlarla yapılır. Tedavi, hastalığın erken dönemlerinde başlanırsa daha etkili olabilir.

Tedavi genellikle cinsel partnerlerin de test edilmesi ve gerektiğinde tedavi edilmesi ile yapılmalıdır. Tedavi edilmemiş cinsel partnerler, enfeksiyonun tekrar yayılmasına neden olabilirler.

Cinsel yolla bulaşan hastalıkların tedavisinde kullanılan bazı ilaçlar şunlardır:

–      Antibiyotikler: Bel soğukluğu (gonore), klamidya ve frengi gibi bakteriyel enfeksiyonların tedavisinde kullanılır.

–      Antiviral ilaçlar: Herpes ve HPV gibi virüslerin neden olduğu enfeksiyonların tedavisinde kullanılır.

–      Antiparaziter ilaçlar: Trichomonas vaginalis enfeksiyonları gibi paraziter enfeksiyonların tedavisinde kullanılır.

Tedavi sürecinde doktorunuzun önerilerine uymanız önemlidir. Tedavi sonrası semptomlar kaybolmazsa veya enfeksiyon tekrar ederse, doktorunuzla yeniden görüşmelisiniz.

Ayrıca, cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korunmak için kullanabileceğiniz çeşitli korunma yöntemleri vardır. Bu yöntemler arasında prezervatif kullanmak, tek eşli ilişki sürdürmek, düzenli olarak test yaptırmak ve aşılarınızı güncel tutmak gibi önlemler yer almaktadır.

Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklardan Korunma Yolları Nelerdir?

1. Cinsel aktiviteleri sınırlandırın: Cinsel ilişkilerinizde sayı ve sıklığı azaltmanız enfeksiyon riskinizi azaltabilir.
2. Prezervatif kullanın: Prezervatif cinsel ilişki sırasında kullanıldığında, enfekte olmuş bir partnerin vücut sıvılarından kaynaklanan enfeksiyon riskini önemli ölçüde azaltabilir.
3. Monogam bir ilişki sürdürün: Yalnızca bir partnerle cinsel ilişki yaşamak, enfeksiyonların yayılma riskini azaltabilir. Ancak, partnerinizin önceden CYBH taşıyıp taşımadığından emin olun.
4. Düzenli test yaptırın: Düzenli olarak CYBH testleri yaptırarak, enfeksiyonların erken teşhis edilmesi ve tedavi edilmesi sağlanabilir.
5. Partnerinizin sağlık durumunu bilin: Partnerinizin CYBH taşıyıp taşımadığını sormaktan çekinmeyin. Ayrıca, enfeksiyon belirtilerini fark ederseniz partnerinizi test yaptırmaya teşvik edin.
6. Dikkatli olun: CYBH’lerin belirtileri ve semptomları farklılık gösterebilir. Kendinizi ve partnerinizi düzenli olarak kontrol edin ve enfeksiyon belirtileri görürseniz hemen tedaviye başlayın.
7. Aşılama: Bazı CYBH’ler için aşılama seçenekleri mevcuttur. Cinsel aktivitesi olan gençlerin HPV aşısı olmaları önerilmektedir.

Cinsel yolla bulaşan hastalıklarda kadınlar mı daha fazla risk altındadır, erkekler mi?

Cinsel yolla bulaşan hastalıklar (CYBH) her iki cinsiyeti de etkileyebilir, ancak bazı hastalıklar kadınlarda daha yaygındır ve daha ciddi sonuçlar doğurabilir. Bu nedenle, kadınlar CYBH’lerden daha fazla risk altındadır.

Örneğin, kadınlar daha yüksek bir risk altında oldukları HPV (Human Papillomavirus) enfeksiyonuna yakalanabilirler. HPV, rahim ağzı kanseri riskini artırabilir ve kadınların ölümüne yol açabilir. Ayrıca, kadınlar klamidya ve bel soğukluğu gibi diğer CYBH’ler için de daha yüksek bir risk altındadır.

CYBH’lerin belirtileri kadın ve erkeklerde farklılık gösterir. Örneğin, erkekler genellikle idrar yaparken ağrı veya yanma hissederlerken, kadınlarda bu belirtiler daha hafif olabilir veya hiç olmayabilir. Bu nedenle hem kadınlar hem de erkekler düzenli olarak CYBH testleri yaptırmalı ve enfeksiyon belirtilerini yakından takip etmelidir.