Aşırı terleme

Aşırı terleme veya hiperhidrozis, normal terleme miktarının ötesinde aşırı ve anormal bir şekilde terleme durumudur. Bu durum, vücut sıcaklığını düzenlemek için terleme yoluyla normalde gereken miktardan daha fazla ter üretildiğinde ortaya çıkar. Aşırı terleme genellikle koltuk altları, avuç içleri, ayak tabanları ve yüz gibi bölgelerde yoğunlaşabilir, ancak vücudun diğer bölgelerinde de görülebilir.

Bazı insanlar genetik olarak aşırı terleme eğilimine sahip olabilirler. Diğer nedenler arasında hormonal değişiklikler, duygusal stres, aşırı sıcak veya nemli ortamlar, fiziksel aktivite, yan etkileri olan bazı ilaçlar veya sağlık sorunları yer alabilir.

Aşırı terleme belirtileri nelerdir?

Aşırı terleme (hiperhidrozis) belirtileri bireyden bireye farklılık gösterebilir, ancak genellikle şu şekilde ortaya çıkar:

• Yoğun terleme: Aşırı terleme, normalden çok daha fazla ter üretimi ile kendini gösterir. Terleme özellikle koltuk altları, avuç içleri, ayak tabanları ve yüz gibi bölgelerde yoğunlaşabilir. Bu bölgelerdeki terleme normalin üzerinde ve sık sık olabilir.
• Islak giysiler: Aşırı terleme nedeniyle kişi giysilerinin hızla ıslanmasını veya lekelenmesini yaşayabilir. Koltuk altlarındaki ıslaklık belirgin olabilir ve kişi sürekli olarak giysi değiştirmek zorunda kalabilir.
• Kötü koku: Yoğun terleme genellikle kötü kokuyla ilişkilidir. Terlemeyle birlikte bakterilerin üremesi, kötü kokuya neden olabilir. Özellikle koltuk altlarındaki terleme kokusu rahatsızlık verici olabilir.
• Cilt sorunları: Sürekli nemli bir cilt, aşırı terlemeyle ilişkili olabilecek cilt sorunlarına yol açabilir. Bu sorunlar arasında mantar enfeksiyonları, egzama, dermatit ve cilt tahrişi yer alabilir.
• Sosyal ve duygusal etkiler: Aşırı terleme, kişinin sosyal etkileşimlerini, günlük aktivitelerini ve özgüvenini olumsuz yönde etkileyebilir. Terlemeyle ilişkili endişe, utanç ve stres duyguları ortaya çıkabilir.

Aşırı terleme nedenleri nelerdir?

Aşırı terleme nedeni tipine göre farklılık göstermektedir. Sekonder Hiperhidrozis (aşırı terleme) nedeni altta yatan hastalığa göre değişmektedir

• Genetik faktörler: Aşırı terleme, ailenizde hiperhidrozis öyküsü varsa genetik olarak aktarılabilmektedir. Eğer aile üyelerinizde aşırı terleme sorunu varsa, sizin de bu sorunu yaşama olasılığınız daha yüksek olabilir.
• Hormonal değişiklikler: Hormon düzeylerindeki değişiklikler aşırı terlemeye yol açabilir. Ergenlik dönemi, hamilelik, menopoz gibi hormonal değişikliklerle birlikte terleme miktarında artış görülebilir.
• Duygusal faktörler: Stres, anksiyete, heyecan veya korku gibi duygusal faktörler, vücudun sempatik sinir sistemini etkileyerek terleme tepkisini artırabilir. Bu durum, özellikle avuç içleri, koltuk altları ve yüzde terlemeye neden olabilir.
• Çevresel faktörler: Sıcak ve nemli iklim koşulları veya aşırı sıcak ortamlar aşırı terlemeye yol açabilir. Vücut, sıcaklığı düzenlemek için ter üretir ve bu da terlemeyi artırabilir.
• Sağlık sorunları: Aşırı terleme bazen altta yatan bir sağlık sorununun belirtisi olabilir. Tiroid bozuklukları, diyabet, kalp hastalıkları, böbrek hastalıkları, hormonal dengesizlikler ve bazı enfeksiyonlar aşırı terlemeye neden olabilir.
• Yan etkiler: Bazı ilaçlar, özellikle antidepresanlar, beta blokerler ve hormon ilaçları gibi bazı tıbbi tedavilerin yan etkisi olarak terlemeyi artırabilir.

Aşırı terleme teşhisi nasıl yapılır?

Aşırı terleme (hiperhidrozis) teşhisi genellikle bir dermatolog tarafından konulur. Teşhis süreci şu şekildedir:

1. Tıbbi geçmişin değerlendirilmesi: Doktor, terleme şikayetlerinizle ilgili detaylı bir tıbbi geçmiş alır. Terleme şiddeti, etkilenen bölgeler, şikayetlerin başlama süreci ve diğer semptomlar hakkında bilgi vermeniz önemlidir. Ayrıca ailede aşırı terleme sorunu olup olmadığını da belirtmeniz gerekebilir.
2. Fizik muayene: Dermatolog, terlemeyi yoğun olarak yaşadığınız bölgeleri inceleyecek ve cilt durumunu değerlendirecektir. Terleme miktarı, cilt lezyonları veya enfeksiyon belirtileri gibi bulgular aranacaktır.
3. Laboratuvar testleri: Doktor, altta yatan herhangi bir sağlık sorununu tespit etmek veya dışlamak için gerekirse kan testleri veya idrar testleri gibi laboratuvar testleri isteyebilir.
4. Ter ölçümü: Terleme şiddetini objektif olarak değerlendirmek için bazı durumlarda ter ölçümü yapılabilir. Örneğin, ter miktarını ölçen gravimetri veya ter bezlerinin aktivitesini değerlendiren aksiller kristal testi gibi testler uygulanabilir.
5. Altta yatan nedenlerin araştırılması: Eğer aşırı terleme genel bir sağlık sorununun belirtisi olabilirse, doktor gerekli görürse daha fazla test veya danışmanlık isteyebilir. Örneğin, hormonal dengesizliklerin veya tiroid bozukluklarının araştırılması için kan testleri yapılabilir.
6. Tanı: Tıbbi geçmiş, fizik muayene bulguları, laboratuvar testleri ve diğer ilgili faktörler dikkate alınarak dermatolog, aşırı terleme teşhisi koyacaktır.

Aşırı terleme (Hiperhidrozis) tedavisi nasıl yapılır?

Aşırı terleme (hiperhidrozis) tedavisi, terlemenin şiddetini azaltmayı veya kontrol altına almaya yönelik çeşitli yöntemleri içerebilir.

• Antiperspirantlar: Günlük yaşamda kullanılan antiperspirantlar, ter bezlerinin aktivitesini azaltarak terlemenin miktarını ve şiddetini azaltabilir. Alüminyum bazlı antiperspirantlar terleme bölgelerine uygulanabilir.
• Topikal ilaçlar: Bazı topikal ilaçlar terlemenin azaltılmasına yardımcı olabilir. Örneğin, gliserol, alüminyum klorür ve tuz çözeltileri gibi maddeler terleme bölgelerine uygulanabilir.
• İyontoforez: İyontoforez tedavisi, terlemenin azaltılması için suya batırılmış eller veya ayakları düşük düzeyde elektrik akımına tabi tutmayı içerir. Bu yöntem, ter bezlerinin aktivitesini geçici olarak durdurabilir.
• Botulinum toksini enjeksiyonları: Botulinum toksini (Botox) enjeksiyonları, ter bezlerinin geçici olarak etkisiz hale getirilmesine yardımcı olabilir. Bu enjeksiyonlar terlemenin yoğun olduğu bölgelere yapılır ve terlemeyi önlemek için sinir iletimini engeller. Bu tedavi genellikle koltuk altları, avuç içleri veya ayak tabanları gibi bölgelerde kullanılır ve etkisi birkaç ay sürebilir.
• Oral ilaçlar: Bazı oral ilaçlar, terlemenin kontrol altına alınmasına yardımcı olabilir. Örneğin, antikolinerjik ilaçlar terleme miktarını azaltabilir. Ancak bu ilaçların yan etkileri olabilir, bu yüzden doktor tarafından önerildiği şekilde kullanılmalıdır.
• Cerrahi tedaviler: Tedaviye yanıt verilmemesi durumunda veya aşırı terleme çok şiddetli olduğunda cerrahi seçenekler değerlendirilebilir. Endoskopik torasik sempatektomi (ETS) adı verilen bir prosedür, sempatik sinirleri keserek terlemenin azaltılmasına yönelik bir seçenektir. Bu prosedür nadiren kullanılır ve ciddi yan etkileri olabilir.

Aşırı terleme tedavisi için en uygun seçenekleri belirlemek için bir dermatologla görüşmek önemlidir. Uzman, semptomlarınızı değerlendirecek ve size en etkili tedavi yöntemini önerecektir. Tedaviye başlamadan önce altta yatan sağlık durumunuz ve diğer faktörler dikkate alınmalıdır.

Aşırı terleme hangi hastalıklara sebep olur?

Aşırı terleme (hiperhidrozis), genellikle başka bir hastalığın belirtisi veya semptomu değildir. Terleme, cilt sorunlarına yol açabilmektedir. Aşırı terleme sonucu ellerde döküntüler veya mantar yaşanabilir.

Terleme hastalığı kendi kendine geçer mi?

Aşırı terleme (hiperhidrozis), bazı durumlarda kendiliğinden geçebilir, ancak herkes için geçerli değildir. Aşırı terleme bazen geçici bir sorun olabilir ve tetikleyen faktörler ortadan kalktığında kendiliğinden düzelme gösterebilir. Örneğin, stresli bir dönem geçirdikten sonra terleme miktarı normale dönebilir.

Ancak, aşırı terleme sürekli bir sorun olarak devam ediyorsa, genellikle kendiliğinden geçmez ve tedavi gerektirebilir. Aşırı terleme genellikle kronik bir durumdur ve tedavi edilmedikçe semptomlar devam eder.

Tedavi, terlemenin şiddetini azaltmaya veya kontrol altına almaya yönelik yöntemleri içerir. Antiperspirantlar, topikal ilaçlar, botulinum toksini enjeksiyonları, iyontoforez ve cerrahi tedaviler gibi çeşitli seçenekler mevcuttur. Tedavi, semptomların kontrol altına alınmasına yardımcı olabilir ve yaşam kalitesini iyileştirebilir.