Dünya çapında yaygın olarak tüketilen adaçayı, ismini bilimsel bir anlamı olan “salvia“ sözcüğünden almaktadır. Salvia, “sağlıklı olmak, iyileşmek, kurtulmak” anlamındadır ve salvere dilinden gelmektedir.
Adaçayı özel bir bitkidir. 30 – 70 cm boyunda olan adaçayı bitkisi, menekşe renkli çiçeklere ve beyaz keçeli yapraklara sahiptir. Ünlü tıpçı Hipokrat adaçayı için, “Eğer bir insanın bahçesinde adaçayı yetişiyorsa o insan nasıl olur da yaşlanabilir?” sorusunu sorarak adaçayı faydalarını özetler nitelikte bir söz söylemiştir.
Bahçe adaçayı, güneşli yerlerde yetiştirilmektedir çünkü don olayına karşı oldukça duyarlıdır. Bu nedenle, kış aylarında çam dalları ile örtülmelidir.
Bir başka tür olan çayır adaçayı, çayırlarda, meralarda ve bayırlarda yetişir. Çevresine hoş bir koku yayan mavi menekşe renkli çiçekleri vardır. Anadolu adaçayı olarak da bilinmektedir. Ülkemizde sıklıkla Batı Anadolu ve Güneybatı Anadolu bölgelerinde yetiştirilir.
Adaçayının beyaz tüylü yaprakları kurutularak çay şeklinde haşlanarak içilebilir. Ayrıca, bu yapraklar et yemeklerine koku ve lezzet vermek için de kullanılmaktadır. Özellikle Avrupa mutfaklarında kızarmış patateste ve hamurlarda bulunan yağ kokusunun azaltılması, salamuraya tat vermesi ve etleri dinlendirmesi için de adaçayı kullanılmaktadır.
Peki, böylesine mutfakların vazgeçilmezi sayılabilecek bir bitki olan adaçayının faydaları nelerdir?
Adaçayı,
- Aşırı terleme sorununu azaltmaya yardımcı olur.
- Stresi azaltır ve sakinleştirici etkisi vardır.
- Menopoz sonrası görülen rahatsız edici belirtileri hafifletir.
- Saç beyazlamasını yavaşlatır.
- Mantar enfeksiyonlarına karşı güçlü bir ilaç niteliğindedir.
- Hafızayı güçlendirirek Alzheimer hastalığı riskini en aza indirger.
- Kişilerin kan şekerini düşürmede etkilidir.
- Diş eti iltihabı sorununu engellemede faydalıdır.
- Ağız yaralarının tedavisinde kullanılmaktadır.
- Sinirsel sorunlar kaynaklı baş ağrılarını hafifletir.
- Kişilerin safra kesesinin çalışmasına yardımcı olur.
- Gargara suyu olarak kullanılarak ağız ve diş sağlığını korur.
- Zararlı toksinlerin vücuttan atılmasına yardımcı olur.
- Sindirim sisteminin çalışmasını kolaylaştırır ve ishale iyi gelir.
- Yaşlılık belirtilerini geciktirir.
- Selülit sorununu en aza indirgeyebilir.
- Boğaz ağrısına iyi gelir.
Adaçayı Nasıl Demlenir?
Gördüğünüz gibi, adaçayı faydaları saymakla bitmiyor. Adaçayı nasıl demlenir diye merak edenler için bu sorunun da cevabını verelim:
Bir bardak adaçayı demlemek için 2 çay kaşığı adaçayı üzerine kaynamış su dökülür. 5 – 6 dakika demleme için beklenir. Fazla demlenmesi halinde, acımsı bir tat oluşacağından bu zamanı aşmamaya dikkat etmelisiniz. Çayı lezzetlendirmek için birkaç damla limon sıkabilirsiniz.
Adaçayı faydaları, günde 1 – 2 fincan tüketildiği zaman ortaya çıkacaktır. Afiyet olsun!
Kronik hastalığı bulunan kişilerin ise adaçayı tüketimi konusunda doktoruna başvurması tavsiye edilmemektedir.
Adaçayı Zararları Nelerdir?
Sağlıklı kişilerin bile adaçayı gibi bitkisel ilaç sayılabilecek çayları aşırı tüketmemelidir
Herhangi bir cerrahi operasyon öncesinde, her türlü bitkisel ilaç ve bitki çayı tüketimi durdurulmalıdır. Bunlara ek olarak, aşağıdaki durumlarda da adaçayı tüketimi zararlı olabilir:Gebeler ve emziren annelerin adaçayı tüketmesi sakıncalıdır. Çünkü adaçayı rahim kaslarını uyarır ve süt üretimine engel olur. 6 yaşından küçük çocukların adaçayı tüketmesi tavsiye edilmez.Günde 3 fincandan fazla adaçayı tüketimi önerilmemektedir. Çünkü adaçayı aşırı tüketildiğinde kan basıncını yükseltebilir, karaciğer ve sinir sistemine zarar verebilir.Halk arasında acı elma yağı olarak da bilinen adaçayı yağı oral yolla tüketilmemelidir.Kanser hastalarının bazı türdeki adaçaylarını tüketmesi sakıncalıdır.Adaçayı, alzheimer, diyabet ve nöbet önleyici ilaçlarla birlikte tüketilmemelidir.
Adaçayı nedir? Adaçayı faydaları nelerdir? Adaçayı zararları nelerdir? Adaçayı nasıl demlenir konularını ele alan içeriğimizin sonuna geldiniz. Her besinde olduğu gibi, bitkisel çayların tüketiminin de sınırlı tutulmasının önemli olduğunu unutmayın. Sağlıklı bir yaşam için sağlık kontrollerinizi düzenli olarak yaptırın.
