PPD testi nedir? Nasıl yapılır?

Tüberküloz hastalığının teşhisinde kullanılan bir test olan PPD, kişinin kanındaki varlığını belirlemek amacıyla uygulanır. PPD testi, saflaştırılmış protein türevi anlamına gelir ve bu yöntemle tüberküloz enfeksiyonu tanısı konulur. Akciğerleri etkileyen ve bulaşıcı bir karakter taşıyan tüberküloz, PPD testi ile tespit edilir. Bu testin pozitif sonucu, kişinin tüberküloz enfeksiyonu taşıdığını gösterir ve tedavi süreci başlatılır.

PPD testi, genellikle ön kolun iç kısmına yapılan bir şırınga enjeksiyonuyla gerçekleştirilir. Testin ardından 48 saat içinde ortaya çıkabilen geçici kızarıklık ve şişlik, vücudun tüberküloza karşı duyarlılığının bir belirtisi olarak değerlendirilir.

Tüberküloz riski altında olan kişiler, temas durumu olanlar, bağışıklık sistemini etkileyen hastalıklarla mücadele edenler veya steroid ilaçları kullananlar, PPD testi yaptırarak olası enfeksiyon durumunu öğrenebilirler. Bu sayede, erken teşhis ile tedavi sürecine başlanabilir ve daha sağlıklı bir yönetim sağlanabilir. Testin sonuçları, tüberküloz hastalığının belirtilerini kontrol etmek ve gerekirse tedavi planını revize etmek için önemlidir. PPD testi, sağlık bakımında etkili bir araç olup, kişinin sağlığını koruma konusunda önemli bir rol oynar.

PPD testi neden yapılır?

PPD testi, tüberküloz hastalığının kandaki varlığını belirlemek amacıyla yapılan bir testtir. Tüberküloz, ciddi bir akciğer enfeksiyonu olup, bulaşıcı özellik taşıyan bir hastalıktır ve halk arasında genellikle “verem” olarak bilinir. Bu hastalık, başta akciğerler olmak üzere böbrekler ve diğer organlara ciddi zarar verebilir, ayrıca bulaşıcı olma özelliğiyle de halk sağlığını tehdit eder.

Tüberkülozun varlığını tespit etmek ve tedaviye başlamak amacıyla yapılan PPD testi, özellikle şu durumlarda önem kazanır:

• Tüberküloz hastasıyla temas: Tüberküloz hastasıyla doğrudan temasta bulunan kişiler, hastalığın bulaşma riskine karşı PPD testi yaptırabilir.
• Sağlık sektöründe çalışanlar: Sağlık sektöründe çalışanlar, hastalarla yakın temas halinde olduklarından ve hastalığın bulaşma riski yüksek olduğundan dolayı düzenli olarak PPD testi yaptırabilir.
• Bağışıklık sistemi zayıf kişiler: Steroid tarzı ilaçlar kullananlar veya kanser, AIDS gibi hastalıklar sebebiyle bağışıklık sistemi zayıf olan kişiler, tüberküloz enfeksiyonuna karşı daha duyarlıdır. Bu nedenle, bu gruplar PPD testi ile hastalık varlığını kontrol edebilir.

Tüberküloz, belirtiler göstermeyebilir ve latent tüberküloz adı verilen bir durumda yıllarca inaktif kalabilir. Ancak ateş, kilo kaybı, öksürük, gece terlemeleri gibi belirtiler gösteren kişilerde PPD testi, hastalığın varlığını saptamak için önemli bir araçtır. Bu test, erken teşhis ve tedavi için temel bir adımdır, bu da hastalığın yayılmasını engelleyebilir ve sağlıklı bir topluluk için önemlidir.

PPD testi nasıl yapılır?

PPD testi, genellikle ön kolun iç yüzeyine 0,1 ml’lik bir iğne enjeksiyonu ile gerçekleştirilir. İğne, tüberkülin şırıngası kullanılarak uygulanır ve enjeksiyon esnasında iğnenin ucu yukarı bakacak şekilde yerleştirilir. Bu test, tüberkülin adı verilen saflaştırılmış protein türevidir.

Testin ardından, 48 ila 72 saat içinde doktor tarafından test bölgesi değerlendirilir. Bu süre zarfında, iğnenin yapıldığı bölgede kızarıklık ve şişlik görülebilir, ancak genellikle bu reaksiyon sorunsuz bir şekilde geçer.

PPD testinin değerlendirilmesi, aşı yapılan bölgedeki cilt reaksiyonlarının incelenmesini içerir. Test bölgesinde herhangi bir reaksiyon gelişip gelişmediği, doktor tarafından dikkatlice gözlemlenir. PPD testi pozitif çıkarsa, bu durum tüberküloz enfeksiyonu olabileceğini gösterebilir.

Bu test, tüberkülozun varlığını saptamak için kullanılır ve pozitif sonuç, kişinin tüberküloz ile enfekte olabileceğini belirtir. Erken teşhis, tedaviye başlama ve hastalığın yayılmasını önleme açısından önemlidir. Ancak PPD testinin pozitif çıkması, sadece enfeksiyonun varlığını gösterir ve başka testlerle hastalığın aktif olup olmadığı daha ayrıntılı bir şekilde değerlendirilmelidir.

PPD testi kimlere yapılmalıdır?

PPD testi, özellikle şu gruplara yapılmalıdır:

• Tüberküloz hastasıyla temas kurmuş kişiler: Tüberküloz hastasıyla doğrudan veya sürekli temas halinde bulunan bireylere PPD testi yapılmalıdır. Bu kişiler, hastalığın bulaşma riskine maruz kalmış olabilirler.
• Kalabalık ortamlarda yaşayanlar: Hapishaneler gibi kalabalık yerlerde yaşayan bireyler, tüberkülozun hızla yayılma potansiyeli nedeniyle PPD testine tabi tutulmalıdır.
• Tüberkülozun yaygın olduğu yerlere seyahat edenler: Yakın zamanda tüberkülozun yaygın olduğu bölgelere seyahat eden kişilere PPD testi önerilir. Bu, bulaşma riskini değerlendirmek için önemlidir.
• Tüberküloz belirtileri gösterenler: Ateş, öksürük, göğüs ağrısı, yorgunluk, iştah kaybı, kilo kaybı ve gece terlemeleri gibi aktif tüberküloz belirtileri gösteren kişilere PPD testi yapılmalıdır. Bu belirtiler, hastalığın aktif bir aşamada olduğunu gösterebilir.
• Sağlık sektöründe çalışanlar: Sağlık sektöründe çalışanlar, hastalarla doğrudan temas halinde olduklarından ve tüberkülozun bulaşma riski yüksek olduğundan dolayı düzenli aralıklarla PPD testine tabi tutulmalıdır.

PPD testi, tüberkülozun erken teşhisi ve yayılmasını önleme açısından önemli bir araçtır. Ancak pozitif bir sonuç, sadece enfeksiyonun varlığını gösterir ve hastalığın aktif olup olmadığını belirlemek için daha fazla değerlendirme yapılması gerekir.

PPD testi pozitif belirtileri

PPD testi pozitif çıkması durumunda, başta enjekte edilen bölgede oluşan sertleşmenin boyutu önemli bir değerlendirme kriteridir. Ölçülen milimetre değeri, potansiyel tüberküloz (TB) şüphesi yaratır. Genellikle, PPD testi pozitif kabul edilir ve TB şüphesi doğar:

5 ila 9 milimetre: Enjekte edilen bölgede 5 ila 9 milimetre arasında sertleşme olması durumunda, sonuç pozitif kabul edilir. Ancak, hastanın TB teşhisi alabilmesi için belirli koşulları sağlaması gerekir. Bu koşullar şunlardır:

• Yakın zamanda tüberkülozlu biriyle temas.
• Steroid kullanımı.
• Çekilen göğüs filminde TB enfeksiyonu sonucuna benzer değişiklikler.
• HIV pozitif değerlere sahip olma.
• Organ nakli geçmişi.
• Bağışıklık sistemi baskılayıcı ilaç kullanımı.
• Tüberküloz geçmişi.

10 ila 14 milimetre: Sertleşme boyutu 10 ila 14 milimetre arasında ise, hastaya TB teşhisi koyabilmek için aşağıdaki koşulların varlığı değerlendirilir:

• Son iki yılda yapılan PPD cilt testinin negatif çıkması.
• Tüberküloz vakalarının yüksek olduğu bir ülkeden yakın zamanda göç etme.
• TB riski yüksek olan bir çevrede yaşama.
• Hastane, tıbbi laboratuvar veya diğer yüksek riskli ortamlarda çalışma.
• 4 yaşından küçük olma.
• Enjekte yolu ile ilaç veya uyuşturucu kullanma.
• Diyabet, böbrek yetmezliği veya tüberküloz riskini arttırabilecek farklı bir hastalığa sahip olma.
• Hapishane veya bakımevi gibi belirli ortamlarda yaşama.

15 milimetre ve üzeri: Eğer sertleşme boyutu 15 milimetre ve üzerinde ise, hasta doğrudan tüberküloz teşhisi alır. Bu durum, kişinin tüberküloza maruz kalmış olabileceğini gösterir ve teşhis almasına rağmen tüberküloza dair belirgin semptomlar göstermemiş olabilir.

PPD testinin pozitif sonuçları, hastanın durumunu değerlendirmek ve uygun tedaviyi başlatmak için ek testlere ihtiyaç duyulmasını gerektirir.

PPD testi pozitif çıkarsa ne olur?

PPD testi pozitif çıkarsa, yani ön kolun iç yüzeyindeki enjeksiyon bölgesinde 5 mm ve üzerinde bir şişlik gelişirse, bu durum tüberküloz enfeksiyonuna maruz kalındığını gösterebilir. Pozitiflik, kişinin tüberküloz bakterisi ile temas ettiğini ve bağışıklık sisteminin bu bakterilere tepki verdiğini gösterir. Ancak pozitif PPD test sonucu, hastalığın aktif olup olmadığını belirtmez; bu nedenle, doktorlar genellikle daha fazla test ve değerlendirme isteyebilirler.

Pozitif bir PPD test sonucu alındığında şu adımlar izlenebilir:

• Ek testler: Doktorlar genellikle pozitif bir PPD sonrasında ek testler isteyebilir. Bu testler arasında göğüs röntgeni, CT taraması ve balgam testi bulunabilir. Bu testler, tüberkülozun aktif olup olmadığını ve hangi organları etkilediğini belirlemek için kullanılır.
• Tedavi başlanması: Pozitif bir PPD test sonucu, genellikle tedavi başlatılmasını gerektirir. Tüberküloz, erken teşhis ve uygun tedavi ile kontrol altına alınabilir. Tedavi genellikle antibiyotik ilaçlarla yapılır ve doktorun önerilerine göre düzenlenir.
• İzleme: Tedavi sürecinden sonra doktorlar, hastayı düzenli aralıklarla izleyerek tedavinin etkinliğini değerlendirirler. Yeterli ve düzenli tedavi sonrasında hastalığın iyileşme göstermesi beklenir.

Pozitif bir PPD test sonucu, hastalığın erken teşhisi ve tedavisi için bir fırsat sağlar. Ancak bu sonuç, sadece enfeksiyonun varlığını gösterir ve tedavi planı için ek testlerin yapılmasını gerektirebilir.

PPD testi güvenilir mi?

PPD (Pürifed Protein Türevi) testi, tüberküloz enfeksiyonunu belirlemede yaygın olarak kullanılan bir testtir. Ancak, testin güvenilirliği bazı durumlarda sınırlı olabilir ve sonuçların yorumlanması bir dizi faktöre bağlıdır.

PPD testinin güvenilirliği üzerinde etkili olan bazı faktörler şunlardır:

• Bacillus Calmette-Guérin (BCG) aşısı: BCG aşısı, tüberküloza karşı koruma sağlamak amacıyla birçok ülkede uygulanır. Ancak bu aşı, PPD testinin yanıtını etkileyebilir ve test sonuçlarının yanlış pozitif olmasına neden olabilir. Bu nedenle, PPD testi yapılacak kişinin BCG aşısı olup olmadığı dikkate alınmalıdır.
• Bağışıklık durumu: Bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerde, PPD testi yanıtları etkilenebilir. Özellikle HIV pozitif bireyler veya bağışıklık sistemini baskılayıcı ilaç kullanan kişilerde testin güvenilirliği azalabilir.
• Geçmiş tüberküloz enfeksiyonu: Daha önce geçirilmiş bir tüberküloz enfeksiyonu, PPD testi sonuçlarını etkileyebilir. Özellikle testin yapıldığı bölgeye bağlı olarak, testin yanıtı geçmişteki enfeksiyonu yansıtabilir.
• Testin uygulama yöntemi: PPD testinin uygulanma şekli ve testin değerlendirilmesinde kullanılan kriterlerin standardizasyonu önemlidir. Farklı sağlık profesyonelleri arasında uygulama ve değerlendirme farklılıkları, güvenilirlik konusunda etkileyici olabilir.
• Daha fazla test ve değerlendirme: PPD testi pozitif çıkan durumlarda, doktorlar genellikle daha fazla test ve değerlendirme isteyebilir. Bu testler arasında göğüs röntgeni, CT taraması ve balgam kültürü gibi yöntemler yer alır.

Sonuç olarak, PPD testi genellikle tüberküloz enfeksiyonunu belirlemede kullanılan bir araçtır ancak bazı sınırlamalara sahiptir. Testin güvenilirliği, kişinin sağlık durumu, geçmiş tıbbi öyküsü ve diğer faktörlere bağlı olarak değişebilir.